Scaphosepalum luannae do wiwarium roślinnego umiarkowanej wilgotności

Scaphosepalum luannae jest miniaturowym storczykiem z podrodziny Epidendronowe (Epidendroideae). Pochodzi z okolic granicy Ekwadoru i Kolumbii. W warunkach domowej uprawy konieczne jest zapewnienie zamkniętego terrarium roślinnego typu wiwarium. Jak większość orchidei pochodzenia południowej Ameryki wymaga stałej wymiany powietrza w gablocie oraz umiarkowanie niskich temperatur swojej wegetacji. Ciekawy kwiat utrzymuje się około 10 dni, a przypomina nieco głowę byka o długim prostym porożu.

W pracowni roślin tropikalnych przyrasta intensywnie w obu orientacjach, zarówno wertykalnej na podkładce wiszącej na ściance, jak i w formie horyzontalnej w jednym z ekspozycyjnych wiwariów. Ponieważ kwiatostan jest na długiej łodyżce, a sam kwiat jest dość masywny to oczywiście lepiej się prezentuje w formie wiszącej. Aczkolwiek prezentowane zdjęcie obrazuje okaz bezpośrednio w podłożu. Zauważyłem, że dość dobrze sobie radzi różnych warunkach wilgotności, od bardzo wysokich rzędu 90% do umiarkowanie niskich 70%. Kwitnienie występuje przy niższych temperaturach powietrza, co przy uprawie domowej ogranicza się do okresu zimowego.

Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych.

Akwarium 500l

Projekt i wykonanie roślinnego akwarium 500l.
Projekt i wykonanie roślinnego akwarium 500l.

Poradnik projektant wnętrz, czyli na co zwrócić uwagę dobierając akwarium 500l dla Inwestora.

Poniższym artykułem przedstawiam podstawowe zagadnienia projektowania i przygotowania do założenia średniej wielkości akwarium 500l z jego architektonicznego punktu widzenia.  Co prawda wykonawcy mają swoje własne praktykowane rozwiązania jednak spora grupa wytycznych jest wspólna niezależnie któremu dostawa akwarium zostanie powierzona. Odezwą się głosy, że akwarium, zwłaszcza to nieduże nie jest wybitnie skomplikowanym elementem wyposażenia. Owszem, może być proste i konwencjonalne, jednak można sobie pozwolić na zaprojektowanie akwarium na wymiar, które będzie zintegrowane z większą całością architektury lokalu. Współczesne możliwości warsztatowe, powszechna dostępność nowoczesnych procesów technologicznych, rozwiązań przemysłowych oraz systemów automatyzacji otwierają nowe perspektywy projektowe śmiałej i dynamicznej ich implementacji. Także na rynku dekoracji wnętrz mieszkalnych, biurowych i użytkowych.

Czy akwarium 500l jest duże ?

Współczesne możliwości techniczne pozwalają na wykonanie i swobodną obsługę zbiorników wielokrotnie większych zatem rozważając jedynie definicję gabarytu można stwierdzić, że akwarium 500 litrów jest średniej wielkości. Jednak samo już pytanie może stanowić pułapkę na przyszłego Zamawiającego. Dlaczego ? Ponieważ odpowiedź „średnie” wybrzmiewa nieco pejoratywna nutą, co może prowadzić do nieracjonalnego powiększenia projektu. Architekt zrozumie, że podstawą oceny i doboru wielkości akwarium powinna być skala pomieszczenia i jego funkcja, w którym projekt akwarium ma zostać zaadoptowany.

W dalszej części tekstu zaproponuję kilka wariantów wymiarów, jednak przyjmijmy na tym etapie, że akwarium 500l ma długości około 150cm. Zatem nietrudno sobie wyobrazić, że w obszernym salonie z jadalnią lub otwartej przestrzeni loftu 1,5-metrowy obiekt będzie raczej dodatkiem niż osiową i reprezentacyjną dekoracją. Z drugiej strony może zdominować przestrzeń wąskiego holu lub przedpokoju umiarkowanej powierzchni mieszkania. Z punktu widzenia kosztów inwestycyjnych oraz nakładów eksploatacyjnych pomiędzy dyskutowanym akwarium 1,5m a większym np. akwarium 2-metrowym nie ma dużej różnicy. Zależność absolutnie nie jest liniowa, a wręcz przeciwnie. Umowna cena jednostkowa każdego 100 litrów przy zbiornikach dużych i bardzo dużych jest zdecydowanie mniejsza niż przy akwariach mniejszych.

Wracając do postawionego pytania, dla jednych spore, dla innych nieduże – akwarium 500 litrów – to już obiekt i kubatura, która właściwie wyeksponowana nie pozostanie niezauważona w domu, mieszkaniu lub biurze. Prawidłowo zaprojektowane i założone akwarium słodkowodne, niezależnie czy roślinne, czy typu ogólnego z pewnością będzie ozdobą i ciekawą atrakcją niejednego lokalu.

Nakłady pracy i koszty obsługi akwarium 500l a większego.

Analogicznie wygląda kwestia serwisu i obsługi akwarium. Owszem im większy zbiornik tym więcej nakładów pracy potrzeba do jego utrzymania i higienizacji. Jednak niewiele więcej pracy od akwarium 500l potrzebuje akwarium o pojemności 700-800 litrów, liczone raczej w dodatkowych minutach, a nie godzinach. Jedyny element, który jest liczony, a właściwie zużywany wprost proporcjonalnie do wielkości zbiornika to są płynne nawozy. Przy czym dotyczy to oczywiście jedynie akwarium roślinnego. Wielofunkcyjne i wieloskładnikowe płyny oraz wymienne wkłady mediów filtracyjnych stanowią wymierny koszt obsługi akwarium.

Czy można oszacować miesięczny koszt obsługi akwarium ? Można, a nawet należy. Niestety spotykam się z Klientami, którzy wyrażają pewne zaskoczenie z konieczności inwestowania środków w materiały eksploatacyjne akwarium. W końcu rośliny są organizmem żywym i także potrzebują jeść. Stanowczo zalecam, aby potencjalny końcowy Użytkownik zmierzył się z pełnym spektrum kosztów nie tylko inwestycyjnych. Zatem dla dyskutowanego przypadku według mojego kalkulatora miesięczny koszt utrzymania akwarium 500l wynosi nieco ponad 170 zł. Na tą wartość składają się płyny (rekomenduję linię AQUAFOREST), media filtracyjne, CO2, prąd oraz woda, przy stawkach obowiązujących w Warszawie w lutym 2024. Koszt ten nie obejmuje obsługi serwisowej akwarium. W przypadku Państwa potrzeb jestem w stanie obliczyć szacunkowy koszt utrzymania każdego nowoprojektowanego akwarium słodkowodnego w dowolnej konfiguracji i rozmiarze.

Jeśli chodzi o nakład pracy fizycznej to nowoczesne systemy zdecydowanie ułatwiają i skracają obsługę w tym niedużego akwarium 500l. Głównie mam tutaj na myśli układ automatycznej podmiany i uzupełniania świeżą wodą oraz automatyczne dozowanie płynów. Oprócz aspektów czysto roboczych takie zaawansowane technikalia wspomagają uzyskanie dobrej kondycji, zdrowia i urody naszego podwodnego habitatu. W jaki sposób ? Po pierwsze nastawy sterownika zapewnią sztywny grafik i równe cykle. Po drugie zapewnią precyzję, dla przykładu ilości podawanych składników odżywczych roślin czy porcji wyprodukowanej świeżej wody. Po trzecie uśredniają poziomy stężeń. W tym przypadku mam na myśli poziom nasycenia dwutlenku węgla CO2 w słupie wody.

Akwarium 500l projektowane na wymiar czy gotowy zestaw akwarystyczny ?

Dość powszechnie dostępne w zakupie są gotowe zestawy akwarystyczne, tj. akwarium wraz z szafką oraz pokrywą i oświetleniem. Wymiary takich są z góry określone. Zwykle są wąskie w podstawie, za to wyższe, nie mniej dość proporcjonalne i ustawne. Poszukując podobnego akwarium 500l można trafić na zestaw JUWEL Rio Line o rozmiarze zewnętrznym L151 x W51 x H66cm. Taki zbiornik według producenta ma pojemność 450l. Zestawy dostępne są w kilku kolorach do wyboru i stanowią niezależny, wolnostojący mebel. Do umeblowanego istniejącego i użytkowanego lokalu jest to dobre rozwiązanie. Nieskomplikowane i kompletne, chociaż nie bez ograniczeń i niedoskonałości.

Koncepcja zestawu akwariowego z szafką i pokrywą z oświetleniem może zostać wykorzystana w istniejących i umeblowanych pomieszczeniach.
Koncepcja zestawu akwariowego z szafką i pokrywą z oświetleniem może zostać wykorzystana w istniejących i umeblowanych pomieszczeniach.

Jednak, kiedy projektujemy nowobudowany obiekt mamy uzasadnioną potrzebę elastycznego doboru składowych wyposażenia wnętrza, a nie adaptację ograniczonych i narzuconych wymiarów gotowych zestawów. Dzisiaj Inwestor może sobie pozwolić na zamówienie akwarium na wymiar niemal dowolny. Firm szklarskich specjalizujących się w klejeniu akwariów na indywidualne zamówienie jest wiele na rynku krajowym. Przykładowe akwarium 500l można wykonać w dość szerokim zakresie proporcji długości, szerokości i wysokości zbiornika. Mimo, że sporadycznie zdarza mi się jeszcze zrealizować dostawę gotowego zestawu akwarystycznego na życzenie Klienta, to jednak większość projektów opieram na klejonych na zadany format, kształt i wymiar. Taki indywidualnie zaprojektowany zbiornik zostaje dopasowany do wnętrza lokalu, jego stylu, zabudowy meblowej i potrzeb lub wyobrażeń architekta i końcowego Użytkownika.

Co oczywiście nie znaczy, że planując założenie akwarium nie napotkamy na ograniczenia. Owszem są takie zarówno technologiczne jak i eksploatacyjne. W przypadku umiarkowanych pojemności, jak na przykład dyskutowane akwarium 500l – zakres potencjalnego ryzyka jest oczywiście mniejszy, ale i w takim można przemycić niedogodności. Dla przykładu, odwzorowane biotopy lub aranżacje będą potrzebowały różnych proporcji akwenu, czyli zbiornika. Z bólem serca obserwuję praktykę architektów wnętrz wpisywaniu obiektów akwarium lub terrarium wynikowo w miejsca pozostałe do zaaranżowania. Nie byłoby w tym nic niebezpiecznego, gdyby wymiary takiego habitatu były potwierdzone przez potencjalnego wykonawcę. Niestety nierzadko się zdarzają wymiary wzięte spod palca, które mogą przyprawić końcowego Użytkownika o ból głowy na etapie eksploatacji.

Zalety zestawu akwariowego:

+ dostępność w zakupie

+ szybki montaż i uruchomienie

+ gwarancja na komplet (zarówno szkło, szafkę i pokrywę)

Wady zestawu akwariowego:

– ograniczone wymiary

– ograniczona kolorystyka

– ograniczenia technologiczne

Zatem namawiam projektantów do bezpłatnych konsultacji aspektów koncepcji akwarium już na wczesnych etapach, aby uniknąć konieczności modyfikowania projektu w trakcie realizacji. Tymczasem poniżej omawiam kilka wariantów wykończenia średniej wielkości akwarium 500l.

Otwarte akwarium 500l z wiszącym oświetleniem.

Koncepcja wolnostojącego i otwartego akwarium jest szalenie efektowną alternatywą gotowego zestawu wspomnianego w poprzednim akapicie. Przykładowe akwarium 500 litrów może stać bezpośrednio na szafce (lub innym meblu) i z reguły jest wielostronne. Występuje w dwóch wariantach, wyposażone w belkę oświetlenia opartą na krawędziach bocznych szyb zbiornika lub lampą oświetlenia mocowaną wiszącą na stalowych linkach. Brak przykrycia akwarium daje efekt większej przestrzenności i sprawdzi się idealnie tym którzy potrzebują czuć i mieć bezpośredni kontakt z wodnym akwenem. Odkryte tafla wody odbija promienie lampy akwariowej, przez co cały obiekt wyraźnie rozjaśnia pomieszczenie, w którym się znajduje.

Unikalna uroda otwartego akwarium jest bezdyskusyjna, jednak niesie ze sobą kilka potencjalnych problemów wartych głębszej analizy.
Unikalna uroda otwartego akwarium jest bezdyskusyjna, jednak niesie ze sobą kilka potencjalnych problemów wartych głębszej analizy.

Tak długo jak Klient rozważa akwarium otwarte, wolnostojące i wielostronne to sugeruję takie o proporcjonalnych wymiarach bocznej szyby, czyli równej szerokości i wysokości akwarium. Przykładowe wymiary akwarium 500l są następujące L160 x W60 x H60cm, L165 x W55 x H55cm lub L200 x W50 x H50cm. Chociaż docelowy wymiar jak napisałem powyżej jest dowolny i tak może być podyktowany małą architekturą pomieszczenia lub potrzebami Inwestora.

Obserwacja głębi akwarium od góry jest wyjątkowym punktem widzenia i bardzo cieszy oko. Ponadto gwarantuje bezpośredni i fizyczny kontakt z środowiskiem, w tym z rybkami akwariowymi. Większość ryb przyzwyczaja się do obecności człowieka i skupia się przy tafli wody oczekując na karmienie, ilekroć Użytkownik podejdzie do akwarium. Oczywiście, omówiony w kolejnych akapitach wariant w zabudowie również dysponuje dostępem od góry, jednak otwarte daje ten akces od ręki, bez konieczności otwierania frontów.

Projekt otwartego, roślinnego akwarium 500l ma niepowtarzalne styl i urodę, zwłaszcza kiedy wykonamy aranżację wewnętrzną w stylu Mizube, tj. z wystającymi z wody korzeniami. Taka aranżacja imituje wyrastanie żywej natury z zbiornika. Dodatkową zaletą użytkową jest podwyższona wilgotność w pomieszczeniu, w którym akwarium stoi. Pewnego rodzaju mankamentem akwenu otwartego jest ewentualne rażenie światłem lub refleksy od wiszącej lampy. Dla jednych jest to zaletą, jednak nie rekomenduję umiejscowienia akwarium w okolicach niskiej kanapy czy sofy, a już na pewno odradzam lokalizowanie akwarium otwartego w tej samej osi co telewizor. Nie polecam także właścicielom kotów oraz do przemyślenia rodzicom małych dzieci. Nieosłonięte, odkryte akwarium jest narażone na wodowanie różnych przedmiotów, z skaczącym po meblach kotem włącznie.

Zalety akwarium otwartego:

+ wyjątkowa uroda, zwłaszcza z wystającą z wody aranżacją korzenną oraz roślinami

+ nawilża pomieszczenie

+ rozświetla pomieszczenie

Wady akwarium otwartego:

– refleksy i rażenie światłem akwariowym

– ryzyko wpadania przedmiotów (zabawki) lub zwierząt domowych (kot, szczur)

Koncepcja akwarium w zabudowie meblowej.

Dekoracyjne akwarium w zabudowie jest ciekawym i praktycznym rozwiązaniem do pomieszczeń z pełnym i spójnym umeblowaniem wystroju. W przeciwieństwie do wnętrz minimalistycznych wiele pomieszczeń wypełnia ciąg mebli w formie regałów, meblościanek, szaf i meblowych ścian działowych. Bywa, że w takich mieszkaniach brakuje wystarczającej ilości miejsca na wolnostojące i przestrzenne dekoracje. Czasem warunki lokalowe lub użytkownicy (wspomniane powyżej zwierzęta domowe lub dzieci) limitują możliwość założenia otwartego akwarium roślinnego. W takich projektach w sukurs przychodzi już uznana, aczkolwiek jeszcze nie tak popularna zabudowa meblowa. Jest to nic innego jak wbudowanie akwarium 500l (lub większego) w mebel stanowiąc jego integralną, ale harmonijną część. Pewnego rodzaju wariantem jest akwarium w ścianie, które w zależności od lokalizacji również bywa częściowo zabudowane.

Koncepcja akwarium w zabudowie meblowej jest bardzo praktyczna i uniwersalna, chociaż jeszcze nie tak bardzo popularna.
Koncepcja akwarium w zabudowie meblowej jest bardzo praktyczna i uniwersalna, chociaż jeszcze nie tak bardzo popularna.

Taki projekt akwarium zwykle wykorzystuje się w salonie, przedpokoju, czasem gabinecie lub pokoju młodzieżowym. Klasyczny zbiornik w zabudowie ściennej jest zdecydowanie dłuższy niż wyższy. Chociaż nie jest to obligatoryjne, to i w tym przypadku warto zachować proporcje szerokości do wysokości, a przynajmniej ich zbliżone wymiary. Przykładowe wymiary akwarium 500l proponuję L155 x W50 x H65cm lub L180 x W45 x H65cm. Aranżacja wewnętrzna może zostać wykonana zarówno z kamieni naturalnych jak i korzeni w stylu Ryuboku.

Całkiem interesująco prezentują się akwaria typu jamnik. Dla dyskutowanej pojemności akwarium 500l możemy użyć wymiarów L200 x W50 x H50cm lub L220 x W45 x H50cm. Co prawda jego nieduża wysokość ogranicza możliwości aranżacji korzennej hardscape, ale dość fajnie się prezentuje w minimalistycznych stylach kamiennych typu Iwagumi. Wąski, niski za to długi zbiornik będzie doskonałym środowiskiem dla dużej ilości małych ryb ławicowych.

Zalety akwarium w zabudowie meblowej:

+ brak refleksów świetlnych

+ ryby i krewetki nie wyskakują z akwarium

+ odgrodzenie lustra wody od warunków zewnętrznych

Wady akwarium w zabudowie meblowej:

– konieczność zastosowania materiałów wodoodpornych

Wielostronne akwarium 500l w formie kostki lub słupka.

Jako poboczną opcją akwarium w zabudowie jest projekt wielostronny. Co prawda omawiana w poprzednim akapicie zabudowa ścienna może być równie dobrze narożną, czyli 2-stronną, to w przypadku wielostronnego mam na myśli zbiornik z widokiem z każdej z czterech stron. Oczywiste jest, że najlepiej się sprawdzi forma słupka, chociaż zakładałem i obsługiwałem projekty doklejone do nośnego słupa konstrukcyjnego. Przykładowe wymiary akwarium 500l mogą być – L85 x W85 x H70cm lub L90 x W90 x H65cm.

W kuchni i jadalni dobrze się sprawdza wielostronne akwarium typu słupek.
W kuchni i jadalni dobrze się sprawdza wielostronne akwarium typu słupek.

W przypadku akwarium wielostronnego niezwykłej wagi jest zapewnienie dostępu przynajmniej z dwóch stron do celów eksploatacyjnych. Wykonanie górnej zabudowy meblowej z tylko jednym otwieranym lub uchylnym frontem przy szerokości zbiornika rzędu 80-90cm jest poważnym błędem projektowym. Do obsługi takiego akwarium zwyczajnie zabraknie nam zasięgu ręki, a w konsekwencji higienizacja i utrzymanie kondycji habitatu będzie uciążliwe i zniechęcające. Wielostronne jest raczej akwarium w kuchni lub jadalni, często połączone z wyspą kuchenną, jako ścianki oddzielające np. od salonu a także doklejane do słupów nośnych celem ich kamuflowania.

Zalety akwarium wielostronnego:

+ uroda i wiele ekspozycji

+ funkcjonalność jako obiektu

Wady akwarium wielostronnego:

– z reguły wysokie akwarium trudne w obsłudze

– konieczność zapewnienia przynajmniej dwustronnego dostępu

– dłuższa aklimatyzacja ryb akwariowych

Materiały podstawy i zabudowy meblowej akwarium.

Na czym postawić projektowane akwarium ? Co prawda akwarium 500l nie jest duże, to w każdym przypadku rekomenduję posadowienie zbiornika na stalowym stelażu. Spawany i malowany antykorozyjnie samonośny stelaż jest cierpliwy i zniesie ewentualne zachlapanie czy czasową wilgoć. Przed wydaniem ślusarzowi do produkcji konsultuję projekt stelaża z Klientem pod kątem mocowania i otwierania zabudowy meblowej. Wiedząc o rodzaju i konfiguracji przyszłych frontów zawczasu mogę przewidzieć przyspawanie otworowanych płaskowników do łatwego mocowania obudowy. Każdy stelaż posiada regulowane nóżki służące do poziomowania. Na stelażu zwykle mocuję blat z sklejki wodoodpornej grubości 18mm, a pod samo akwarium przyklejam na blacie matę polietylenową grubości 5mm.

Z jakiego materiału wykonać zabudowę meblową akwarium ? No cóż, wiele zależy od grubości portfela Zamawiającego, ale rekomendowane jest zastosowanie wodoodpornych płyt meblowych, względnie lakierowanych frontów. O ile dekoracyjne akwarium i jego hydrauliczne instalacje same w sobie muszą być szczelne, to podczas okresowych prac pielęgnacyjnych nie unikniemy miejscowego zamoczenia. Skaczące ryby również mogą wychlapywać wodę. Do tego podwyższona wilgotność powietrza w komorze oświetlenia nad akwarium także może powodować lokalną kondensację na płytach meblowych.

Podwyższona wilgotność w zabudowie nad akwarium roślinnym, zatem dodajmy wentylację.

Procesu parowania wody nie unikniemy ani nie zdławimy, chociaż w pewnych okolicznościach możemy niwelować jego ewentualny negatywny wpływ. Akwarium roślinne ma jedną charakterystyczną naturę, czyli zakładaną stosunkowo niską temperaturę wody. Jaki to poziom „niskiej” temperatury jest oczywiście dyskusyjne. O ile niektóre gatunki ryb dobrze się czują w temperaturze 28 deg C, to w akwarium roślinnym zwykłem utrzymywać poziom w zakresie 21-24 deg C. I nie proponuję mechanicznego chłodzenia wody, które owszem jest stosowane w akwarystyce (morskiej). Natomiast mam na myśli mechanizm codziennego dopuszczania wody w ramach systemu podmiany wody.

Regularne, codzienne zasilenia wodą zimną z sieci w sposób swobodny utrzymuje temperaturę na niższych poziomach. Ten wymagany w habitacie roślinnym proces przy okazji zmniejsza i reguluje intensywność parowania wody z akwenu. Zatem projekt akwarium 500l przewidujący automatyczną podmianę wody w trybie dziennym przy okazji będzie się charakteryzował mniejszym stopniem kondensacji na ścianach zabudowy.

Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, aby komorę oświetlenia nad akwarium dodatkowo wyposażyć w wentylację, przynajmniej grawitacyjną wentylację. Przy okazji wcześniejszych artykułów o zasilaniu świeżym powietrzem terrariów roślinnych pisałem, że w dzisiejszej dobie jest całkiem spory wybór cichych a jednak wydajnych wentylatorów w szerokim zakresie zasilania od AC do DC 5V. Do tego dochodzi dostępność wydruków 3D własnych elementów, w tym przypadku kratek wentylacyjnych i dyfuzorów. Na tym polu czuję zupełną swobodę i regularnie polecam swoim Klientom mechaniczną, tj. wymuszoną wentylację zabudowy meblowej. Wszystko po to, aby zmniejszyć temperaturę i wilgotność w strefie nad akwarium.

Licowanie zabudowy meblowej czy fronty na zakładkę ?

Wykończenie zabudowy akwarium 500 litrów po raz kolejny może wpuścić Inwestora w pułapkę. Fronty meblowe można wykonać na dwa sposoby – zlicowanych frontów lub frontów na zakładkę. Zlicowane fronty to nic innego jak płyty meblowe dochodzące od spod i nad akwarium w tej samej płaszczyźnie co frontowa szyba. Proszę sobie wyobrazić, że zbiornik wystaje zza blatu 2cm i drzwiczki mebla chowają się zarówno pod akwarium jak i nad górną jego krawędzią. Z przodu mamy równą powierzchnię przekroju mebla. Patrząc z boku nie mamy ciągłości powierzchni, a fronty dolny i górny częściowo zasłaniają fragment szyby zbiornika.

Druga opcja, tj. fronty mebla na zakładkę to płyty meblowe, które zachodzą na akwarium w jego dolnej i górnej części po 3 do 5 centymetrów. Patrząc z boku nie mamy ciągłości powierzchni, a fronty dolny i górny częściowo zasłaniają fragment szyby zbiornika.

Pierwsze rozwiązanie – zlicowane fronty – na pierwszy rzut oka wydaje się atrakcyjnym rozwiązaniem. Po pierwsze miła dla oka ciągłość powierzchni, po drugie wysokość optyczna akwarium jest równa jego pełnej wysokości. Jednak ta metoda niesie za sobą poważną niedogodność, a mianowicie wydostające się z zabudowy światło akwariowe. Poziom lustra wody jest zwykle 2-3cm poniżej górnej krawędzi akwarium. Niby niewiele, ale wystarczająco dużo, aby tą szczeliną penetrowały promienie od lampy akwariowej wiszącej wewnątrz. W konsekwencji nie unikniemy refleksów na podłodze i innych meblach w pobliżu. A co najmniej przyjemne to, że prześwit razi oczy bezpośredniego obserwatora.

Projekt zabudowy meblowej akwarium 500 litrów.
Projekt zabudowy meblowej akwarium 500 litrów.
Projektowanie akwarium to także przekazanie wytycznych dla stolarza w zakresie zabudowy meblowej.
Projektowanie akwarium to także przekazanie wytycznych dla stolarza w zakresie zabudowy meblowej.

Druga metoda wydaje się mniej widowiskowa, ale znacznie bardziej funkcjonalna i sprawdza się od strony użytkowej. Przesłonięcie kilku centymetrów górnej krawędzi akwarium, czyli front np. 2cm poniżej nominalnego poziomu wody w zbiorniku odcina światło. Znika ewentualny problem z rażeniem oraz refleksami. Przy okazji analogiczna zakładka dolnej krawędzi przesłania nasypane do środka podłoże, które z czasem może się zanieczyszczać i niezbyt elegancko wyglądać. Zatem to wykonanie jest bardziej praktyczne i obecnie stosowane przeze mnie właściwie w każdym nowobudowanym projekcie akwarium 500l w zabudowie meblowej. Jedynie o czym warto pamiętać, to pozostawienie nieznacznej dylatacji pomiędzy domykanym górnym i dolnym frontem a powierzchnią szkła. Zbyt dopasowane domknięcie będzie obijało frontową szybę, co jest niepożądane.

Koncepcja frontów zabudowy meblowej do akwarium.
Koncepcja frontów zabudowy meblowej do akwarium.
Projekt akwarium słodkowodnego w zabudowie meblowej.
Projekt akwarium słodkowodnego w zabudowie meblowej.

Przedstawione powyżej rekomendacje są jedynie częścią problematyki technicznej i nie wyczerpują całego zagadnienia. Mam natomiast nadzieję, że zwrócą Państwa uwagę i zainteresowanie, a docelowo skłonią do kontaktu z wybranym wykonawcą projektu akwarium roślinnego celem weryfikacji i implementacji użytkowych i funkcjonalnych rozwiązań. Nie sztuką jest założyć akwarium. Sztuką jest przewidzieć wszelkie możliwe jego stany oraz wyważyć szanse przeciwko ryzyku. Akwarium 500l jest niewielkim projektem, ale nawet taki powinien zostać zaprojektowany na lata. Bo przecież rzadko kiedy można taki usunąć lub zastąpić drugim jeśli pierwszy nie spełnia oczekiwać końcowego Użytkownika.

Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Koncepcja zestawu akwariowego z szafką i pokrywą z oświetleniem może zostać wykorzystana w istniejących i umeblowanych pomieszczeniach.

Jak dbać o akwarium

Jak dbać o akwarium nie jest czarną magią, ale wymaga systematyczności i konsekwencji, a przede wszystkim cierpliwości.
Jak dbać o akwarium nie jest czarną magią, ale wymaga systematyczności i konsekwencji, a przede wszystkim cierpliwości.

Jak dbać o akwarium roślinne wcale nie jest czarną magią dostępną dla wybrańców.

Marzeniem każdego pasjonata jest posiadanie zdrowego akwarium cieszącego się żywymi kolorami, dobrą kondycją mieszkańców i przyrostem roślin akwariowych. Zwłaszcza kiedy jest to akwarium w salonie lub innym reprezentacyjnym pomieszczeniu. Wtedy nasze pragnienia podzielą również pozostali domownicy lokalu. Wszak akwarium dekoracyjne nierzadko stanowi ozdobną oś domu, mieszkania, a coraz częściej również biura. Zatem jak dbać o akwarium aby cieszyło obserwatorów przez długie miesiące ? Wielu zainteresowanych poszukują wskazówek i odpowiedzi na pytanie – jak zrobić piękne akwarium ? Niestety często idą na skróty a sztukę prowadzenia roślinnego projektu sprowadzają do magicznych receptur i prostych trików.

Zadbanie o akwarium to nie jego ratowanie, lecz zapobieganie i eliminacja czynników ryzyka.

Pytania na forach – jakie są najlepsze nawozy do akwarium ? jak szybko pozbyć się glonów ? jakie testy wody w akwarium ? do dzisiaj są multiplikowane pomimo, że wiedzy zarówno teoretycznej jak i praktycznej w otchłani internetu jest dość wiele. Te lepsze kompendia są analizami przyczyn i skutków i na nich się powinien skupić początkujący akwarysta. Cóż, rzesza posiadaczy sondujących zagadnienie – jak dbać o akwarium – oczekują raczej informacji post factum, czyli co zrobić, co dodać, co dokupić. Co gorsza w wielu przypadkach proszą o przepis na jednorazowe działanie, względnie krótkotrwałą aktywność. Poddając się temu szaleństwu można popełnić nie jeden błąd, a wręcz szereg błędów i zmarnować potencjał, czas oraz zainwestowane środki.

Zamiast pytać jakie są najlepsze nawozy do akwarium zapytaj o podstawy opieki nad akwarium.

Jednym z podstawowych błędów Użytkownika jest przesadne skupianie się na teorii, przepisach i matematycznych tabelkach. Akwarium jest niewielkim, ale jednak ekosystemem, czyli ośrodkiem życia nie tylko rybek akwariowych. W zbiorniku wodnym zachodzi szereg naturalnych, ale niewidocznych gołym okiem procesów fizycznych, chemicznych i biochemicznych z pośrednim wpływem warunków w jakim jest wykonany projekt akwarium. Dwa technologicznie identyczne zbiorniki, w dwóch sąsiadujących mieszkaniach z różnymi ekspozycjami np. południową i wschodnią, obsługiwane przez tą samą osobę – będą wymagały odmiennych nastaw parametrów i odmiennego podejścia jak dbać o akwarium.

Pytania o „najlepsze” rozwiązania mijają się z celem. W znamienitej większości przypadków – jakie nawozy kupimy, jaki substrat wsypiemy pod żwir lub jaki poziom odczynu pH wybierzemy na cel – nie ma DECYDUJĄCEGO znaczenia. Choćbyśmy nabyli płyny, podłoże i media filtracyjne z najwyższej półki i obrali na cel uregulowanie książkowych parametrów wody, ale równocześnie zaniechali podstawowego reżimu sanitarnego to i tak nasza inwestycja oraz trud mogą pójść na marne. Początkujący akwarysta swoją uwagę powinien skierować na podstawy jak dbać o akwarium, a nie na jakość źródła składników odżywczych, czy idealnego stężenie azotu.

Poradniki jak dbać o akwarium rekomenduję przeczytać PRZED zakupem i założeniem akwarium.

Osobną przyczyną problemów w utrzymaniu projektu roślinnego bywa nierzadko płomienny zapał dysponenta, zbyt szybkie decyzje zakupowe oraz brak odpowiedniego przygotowania końcowego Użytkownika. Stanowczo rekomenduję, aby najpierw poczytać różne poradniki jak dbać o akwarium, a dopiero po sumiennym zgłębieniu zagadnienia decydować się na jego założenie. Sam proces zakładania akwarium jest stosunkowo szybki i prosty, ale już obsługa akwarium i zapewnienie formy, zdrowia i rozwoju już wymaga od właściciela atencji, regularnego nakładu pracy oraz zachowania reżimu sanitarnego.

Ponieważ posiadanie akwarium nawet w pełni zautomatyzowanego wiąże się absolutną koniecznością regularnych prac higienizacyjnych zatem odradzam zakup i założenie akwarium jako okazyjny prezent. Taki dar poniekąd narzuca obowiązek obdarowanego do niekoniecznie chcianych zadań prac porządkowych w zbiorniku i systemach podtrzymania życia. Jeśli akwarysta nie połknie bakcyla, nie rozwinie pasji a akwarium będzie traktował jedynie jako kolejny przedmiot w pokoju to prędzej czy później się znudzi całym projektem. Od tego momentu krótka droga do odpuszczenia i zaniedbania ekosystemu, a takie zapomniane w większości przypadków zaczyna bardziej straszyć niż zdobić lokal.

Umiejętność jak dbać o akwarium sprowadza się do powstrzymania wprowadzania zmian.

Natomiast trzecią i najcięższą grupą błędów w dbaniu i obsłudze akwarium jest wprowadzanie częstych, masywnych i nieprzemyślanych zmian w nastawach parametrów, a także rekompozycja aranżacji wewnętrznej akwarium. Niecierpliwość jest bardzo dokuczliwa i konfrontując się z przejściowo gorszą formą naszego projektu roślinnego nierzadko skłaniamy się do pokręcenia tempa lub zmiany obranej strategii. Natomiast każdy naturalny ekosystem, w tym akwenu wodnego cechuje bezwładność czasowa progresu lub deterioracji. Głównie wynika to z niewidocznej gołym okiem mikroskopowej natury procesów biochemicznych zachodzących na poziomie komórkowym.

Śmiało można znaleźć analogię w skali makro otaczającego nas codziennego świata. Dla przykładu niepodlana roślina doniczkowa nie uschnie z dnia na dzień. Zanim zauważymy pogorszenie jej kondycji roślina wysącza pokłady wody z podłoża tam gdzie sięga korzeniami, zużywa magazynowaną wodę zawartą w korzeniach, bulwie, łodydze i liściach, względnie odrzuca starsze wysycone z zawartej wilgoci liście. I podobnie zaobserwujemy pewien bufor czasowy pomiędzy pierwszym podlaniem zasuszonej rośliny a momentem widocznego przyrostu nowej masy zielonej (nowych liści lub kłączy). Wynika to z konieczności odbudowania systemu korzennego, czy też nasycenia energetycznego całej żywej tkanki roślinnej.

Eliminacja glonów do zera jest możliwa, ale czy konieczna ? Jak dbać o akwarium roślinne jest równoznaczne z permanentnym mierzeniem się z balansem pomiędzy przyrostem masy zielonej roślin oraz przyrostem glonów. Oczywistym pragnieniem jest wzrost roślin oraz brak, czyli niewystępowanie glonów. To wcale nieoczywiste zadanie ponieważ zarówno rośliny jak i glony wegetują w podobnych warunkach. Sztuką prowadzenia akwarium roślinnego jest zapewnienie roślinom ozdobnym parametrów do ich swobodnego przyrostu oraz limitowanie obecności tych niepożądanych, czyli glonów. Praktycznie w każdym akwarium roślinnym glony także występują, w ilościach mniej lub bardziej zauważalnych są praktycznie nieuniknione w dłuższej perspektywie czasu.

Lepsze jest wrogiem dobrego czyli dbając o akwarium nie warto zmieniać zwycięskiej drużyny. Owszem są możliwości oraz preparaty eliminujące glony z akwarium tylko takie działania zawsze odbijają się na utracie stabilności i rozchwianiu całego ekosystemu. Narzuca się konkretne pytanie – czy warto ? O ile glony występują w umiarkowanym zakresie – lekkie pylenie szyb, niewielkie zgrupowania punktowych zielenic, czy pojedyncze pędzelki krasnorostów odpowiedź jest prosta – nie warto. Oczywiście podstawowym warunkiem jest wzrost i dobra kondycja roślin akwariowych. Jeśli rośliny rosną w oczach, ryby są zdrowe, akwarium ogólnie cieszy urodą wtedy te nieduże skupiska glonów sugeruję usuwać mechanicznie.

Nie wyjmuj aranżacji wewnętrznej i nie przesadzaj roślin po uruchomieniu akwarium.

Najwięcej spustoszenia w dojrzewającym akwarium roślinnym może sprawić wyciągnięcie i przestawienie elementów dekoracji wewnętrznej oraz przesadzanie lub dosadzanie roślin. Pokusa modyfikacji i poprawienia aranżacji jest mocna, znam to uczucie, ale warto mieć świadomość ewentualnych konsekwencji. Grzebanie w podłożu, czy ingerencja w hardscape funkcjonującego akwarium powoduje wyrzut do słupa wody skumulowanych przy dnie produktów rozkładu materii lub zawartych w granulacie substratu stężonych ilości składników odżywczych. Niestabilny ekosystem staje się jeszcze bardziej chimeryczny, tym bardziej, że mówimy o strumieniu związków chemicznych niewidocznych gołym okiem.

W ten sposób toń wody skokowo nasyca się do poziomów sprzyjających przyspieszonemu metabolizmowi glonów czemu również często towarzyszy wytworzenie stref beztlenowych, które tylko katalizują przyrost masy niepożądanych glonów. Glony osadzają się na dostępnych powierzchniach, w tym także na roślinach przesłaniając dostęp światła i ograniczając proces fotosyntezy. To idealne warunki do katastrofy i upadku naszego projektu akwarium. W takich okolicznościach niedoświadczony użytkownik będzie miał problem jak zadbać o akwarium i przywrócić je do zdrowia i właściwej kondycji. Często konieczny jest restart akwarium, a to zawsze zmarnowany czas, nerwy i pieniądze.

Jeśli już dojdziemy do wniosku, że modyfikacja aranżacji akwarium jest za wszelką cenę konieczna wtedy rekomenduję spuszczenie wody i jej zmagazynowanie np. w kastrach budowlanych na czas prowadzenia prac. I wlanie tej niezanieczyszczonej wody z powrotem do akwarium po zakończeniu wdrażania zmian. Wyrzut do wody i tak nastąpi, ale możemy w ten sposób ograniczyć jego zasięg, wpływ i konsekwencje.

Jak dbać o akwarium, czyli nauczmy się właściwie karmić ryby.

Z pewnym zdumieniem zauważam, że umiejętne karmienie ryb akwariowych jest niemałym problemem współczesnych projektów akwariów roślinnych. Mimo jasnych wytycznych i wskazówek z przykrością stwierdzam, że wielu Klientów nie potrafi właściwie nakarmić mieszkańców akwarium. Zwłaszcza przekarmianie rybek jest zmorą akwariów roślinnych. Niezjedzony pokarm skumulowany na dnie lub w gęstej roślinności rozkłada się uwalniając do wody fosfor, co zaburza gospodarkę i równowagę chemiczną. To jest dość poważny problem w przypadku akwarium dekoracyjnego, ponieważ temu zwykle towarzyszy nadmierny rozwój glonów.

Czynności ABSOLUTNIE ZABRONIONE w obsłudze akwarium.

Nie wolno wyciągać ani przemieszczać elementów aranżacji wewnętrznej akwarium, nawet jeśli są „brudne” lub objęte glonami.

Nie wolno wyciągać roślin z podłoża ani ich przesadzać. Jeśli roślina wypłynie i pozostaje nieumocowana w toni wody lepiej ją wyjąć niż próbować wsadzić do podłoża ponownie.

Nie wolno przekarmiać ryb. Pokarm nie może zalegać w akwarium niezjedzony. Ryby należy karmić małymi porcjami, aby zdążyły zjeść zanim pokarm opadnie na dno lub w gęstwinę roślin.

Czynności NIEREKOMENDOWANE w obsłudze akwarium.

Nie zalecam częstych i masowych regulacji parametrów wody, tj. ustawień dozowników płynów, ustawień komputera pH (czyli podawania CO2), ustawień czasowych produkcji wody, proporcji wody osmotycznej do wody kranowej.

Nie zalecam włączania oświetlenia akwarium na dłużej niż 8h dziennie.

Nie zalecam wkładania do akwarium własnych dekoracji typu figurki ani znalezionych fragmentów korzeni, gałęzi lub kamieni czy muszli, zwłaszcza przywiezionych znad morza.

Nie zalecam radykalnej przycinki roślin, w sensie przycinania roślin do samego podłoża lub ogołacania rozet z liści. Wzrost roślin po tak znaczącej przycince może zostać zahamowany i skutkować ich obumarciem. Po drugie znaczna i gwałtowna redukcja masy zielonej jest równoznaczna z ograniczeniem skali fotosyntezy, a więc procesów przemiany materii. Radykalna przycinka musiałaby zostać skorelowana z zmniejszeniem dozowania składników odżywczych. W przeciwnym razie nastąpiłaby ich kumulacja w toni wody stanowiąc idealne warunki wzrostu glonów.

Nie zalecam czyszczenia elementów aranżacji wewnętrznej szczoteczką (ala do zębów), ani innymi metodami mechanicznymi.

Nie zalecam powierzania czyszczenia szyb skrobakiem magnetycznym dzieciom lub osobom niewprawionym. Jeśli pod czyścik dostaną się drobiny piachu to można nieintencjonalnie, rozlegle i nieodwracalnie porysować wewnętrzną powierzchnię szyb zbiornika.

Czynności ZALECANE w pielęgnacji, czyli jak dbać o akwarium.

Rekomenduję kontrolę szczelności układów hydraulicznych akwarium.

Rekomenduję kontrolę poziomu wody w akwarium. W trybie normalnym poziom wody powinien być stały i sięgać krawędzi rury przelewowej. Obniżenie poziomu może wskazywać awarię układu produkcji wody.

Rekomenduję częstą, cykliczną i umiarkowaną przycinkę roślin w akwarium. Interwały czasowe oraz skala redukcji masy zielonej jest uzależniona od jej przyrostu.

Rekomenduję okresowe odmulanie plaży oraz skupisk roślin.

Czynności KONIECZNE w obsłudze akwarium roślinnego.

Konieczna jest obserwacja życia mieszkańców akwarium oraz natychmiastowe usuwanie ewentualnych zgonów i luźnych fragmentów roślin. Zaleganie w akwarium martwej materii zarówno pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnego powoduje zaburzenie równowagi, pogorszenie parametrów i zatrucie wody, czego konsekwencją może być dalszy pomór lub/oraz wystąpienie trudno usuwalnej plagi glonów lub zakwitu bakterii.

Konieczne jest sprawdzanie drożności układu przelewowego (jeśli występuje).

Konieczne jest sprawdzanie i uzupełnianie pojemników z płynami (nawozami).

Konieczne jest sprawdzanie odczytu pH, czy utrzymuje się na zadanym poziomie. Przypadek odczytu znacznie różnego od zadanego może świadczyć o opróżnieniu butli CO2 (wysokie pH) lub nadmiaru dawkowania aldehydu glutarowego (niskie pH).

Konieczne jest okresowe czyszczenie filtrów zewnętrznych włącznie z wymianą wkładów absorbujących.

Ogólne zalecenia jak dbać o akwarium dekoracyjne.

Pożądana w akwarium jest stabilizacja i jej długoterminowe utrzymanie, zatem wszelkie prace pielęgnacyjne zalecam wykonywać często w małym zakresie, niż rzadko a wielkiej skali.

Pośpiech przy obsłudze akwarium jest zgubny. Prace pielęgnacyjne akwarium należy zaplanować z marginesem czasowym.

Nie wprowadzać zmian w ustawieniach parametrów ani nie czyścić filtrów w przeddzień wyjazdu mieszkańców (na przykład urlopowego). Po większych pracach higienizacyjnych polecam przewidzieć pełny dzień lub dwa na obserwację ewentualnych zmian w ekosystemie i szczelności układów hydraulicznych.

Zalecam opisywać niezmywalnym markerem daty czyszczenia/wymiany/uzupełnienia na filtrach, butli CO2, pojemnikach z płynami. Na filtrach i butli proponuję użyć białej taśmy samoprzylepnej jako podkład markera. Zapisywanie dat posłuży ocenie i planowaniu kolejnego cyklu.

Harmonogram prac pielęgnacyjnych i higienizacyjnych.

Prac przy obsłudze akwarium jest niemało, ale jeśli są usystematyzowane i prowadzone regularnie wtedy nie obciążają bardzo naszego grafika domowych zadań. Wielu akwarystów poświęca niedziele na prace przy akwarium, ale dzień tygodnia nie ma oczywiście większego znaczenia.

Prace codzienne (zwracanie uwagi):

Usuwanie martwej materii z akwarium (pęsetą, siatką).

Sprawdzanie drożności rury przelewowej i poziomu lustra wody.

Obserwacja kondycji mieszkańców akwarium (ryb, krewetek, ślimaków).

Prace tygodniowe:

Sprawdzanie szczelności układów hydraulicznych.

Sprawdzanie pojemników z płynami.

Sprawdzanie odczytu pH.

Drobna przycinka roślin (czasem wystarczy usunąć 2-3 marniejące liście).

Obserwacja wnętrza akwarium pod kątem przyrostu glonów.

Prace długoterminowe:

Czyszczenie filtrów zewnętrznych i wymiana wkładów sorbujących – co 2-3 miesiące. Rekomenduję czyścić filtry zamiennie, to znaczy w odstępach czasowych. Na przykład w pierwszym miesiącu czyszczenie filtra nr 1, w drugim miesiącu czyszczenie filtra nr 2, kolejny miesiąc przerwy, dalej powtórzenie cyklu.

Wymiana lub nabicie pustej butli CO2. W zależności od wielkości akwarium butla powinna wystarczyć na około kwartał lub pół roku. Po jej wyczerpaniu i odpięciu od układu butlę można nabić w punktach serwisu sprzętu przeciwpożarowego lub u producenta gazów technicznych.

Wymiana wkładów filtra RO3 – wstępnego i węglowego – co 12 miesięcy.

Wymiana membrany osmotycznej co 2-3 lata, w zależności od tempa spadku strumienia dolewki produkcji świeżej wody.

Zadbanie o akwarium to także obserwowanie i reakcja na niepokojące objawy.

Niepokojące objawy, których zaobserwowanie wymagań natychmiastowego działania lub kontaktu telefonicznego z wykonawcą akwarium jest wiele. Jednak z czasem przychodzą intuicyjnie i nie wymagają tak wiele atencji, zwłaszcza kiedy nauczymy się dbać o akwarium. Stabilny i dojrzały ekosystem to mniejsze ryzyko wystąpienia problemów.

Kondycja mieszkańców akwarium roślinnego.

Nawet jeśli naszym głównym celem jest nauczyć się jak dbać o rośliny w akwarium, to priorytetowe jest zwracanie uwagi na jego mieszkańców. Ryby oraz skorupiaki martwe lub pływające tuż pod powierzchnią wody, głęboko oddychające, apatyczne to może to być oznaka złych lub bardzo złych parametrów wody, w tym zbyt wysokiej zawartością CO2 w wodzie. Działania – konieczna natychmiastowa dolewka lub podmiana świeżej wody. Najpierw podłączenie węża ogrodowego do szybkozłączki w układzie szybkiej dolewki włożenia końca węża do akwarium i otwarcie zaworu celem rozpoczęcia dolewania świeżej wody.

W tym samym czasie otwarcie zaworu do kanalizacji w układzie celem częściowego zrzutu wody. Proces dolewania świeżej wody prowadzić 20-30 minut lub do czasu poprawy kondycji ryb. Kontrola toni wody w poszukiwaniu martwych ryb lub krewetek. Jeśli są to natychmiast je usunąć z akwarium. Kontrola odczytu pH na komputerze, czy jest zgodny z zadanym.

Zauważalny spadek poziomu wody w akwarium.

Spadek poziomu wody lub słyszalne (lub zauważalne) trwałe przelewanie się wody układem przelewowym poza wyznaczonym godzinami pracy automatycznej dolewki. Może być spowodowane zacięciem się elektrozaworu produkcji wody. W przypadku trwałego napływu wody należy wyjąć wtyczkę przewodu zasilania elektrozaworu z gniazda kontrolera czasowego. W przypadku ubytku wody należy sprawdzić szczelność układów hydraulicznych. W obu przypadkach skontaktować się z wykonawcą akwarium.

Kondycja roślin akwariowych.

Rozpuszczenie się lub znaczne i gwałtowne pogorszenie się kondycji roślin akwariowych. Z reguły rozpuszczanie się roślin wynika z niedoborów składników odżywczych, w tym dwutlenku węgla (np. pustej butli CO2). Zanik roślin może też nastąpić przy braku światła do procesu fotosyntezy. Trwałe wyłączenie lampy akwariowej już po pierwszym tygodniu może skutkować częściowym ubytkiem obsady roślinnej. Natomiast zauważalna w przeciągu 1 miesiąca znaczna i samoistna redukcja masy zielonej o około 15-25% powinna zwrócić uwagę i zastanowienie nad przyczynami. Konieczne może się okazać wdrożenie działań naprawczych.

Należy sprawdzić zawartość pojemników z płynami oraz stan napełnienia butli. Jeśli pojemniki i/lub butla nie są puste należy rozważyć zwiększenie dozowania składników odżywczych dla roślin. W tym celu rekomenduję konsultację z wykonawcą akwarium na zamówienie. W tym miejscu chciałbym jednak zaznaczyć, że jak w każdym ekosystemie obumieranie dolnych partii roślin jest w miarę naturalnym zjawiskiem i nie musi budzić niepokój. W przypadku zauważenia żółknięcia pojedynczych liści, czy starszych łodyg zalecam doraźną kontrolę stanu

Mętna, zielona lub mleczna woda.

Co prawda dla niewprawionego oko może nie rozpoznać różnicy, ale są 3 warianty mętnej wody i każda wymaga innego podejścia i przeciwdziałania.

Mętna woda zielona to zakwit glonów i z reguły wynika z zbyt dużej ilości składników odżywczych oraz/lub zbyt długiej pracy oświetlenia akwarium. Dość uciążliwe, ponieważ sam nie ustąpi. Potrzebne jest przeciwdziałanie.

Mętna woda biała (mleczna) to zakwit pierwotniaków. Pierwotniaki pojawiają się w akwarium w wczesnych fazach rozwoju akwarium lub w przypadku redukcji/śmierci pożytecznych bakterii nitryfikacyjnych. Może się wydarzyć w przypadku długotrwałego wyłączenia prądu lub zasilania filtrów. Dosyć łatwe do opanowania.

Natomiast najczęstszą przyczyną mętnej wody w akwarium jest zawiesina zanieczyszczeń mechanicznych wynikająca z nieczystego filtra(ów). W porównaniu do dwóch wcześniejszych przypadków różnicą są cząstki zauważalne gołym okiem. Jest to sygnał, że wkłady filtracyjne są już zajęte w 100% i przepuszczają zanieczyszczenia z powrotem do akwarium. Rekomenduję regularną wymianę drobno porowatego wkładu filtracyjnego – biała wata, co 2 cykle czyszczenia.

Nawet jeśli akwarium roślinne wyposażymy w zaawansowane układy to i tak konieczny jest wkład pracy pielęgnacyjnej i reżim sanitarny.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Jak dbać o akwarium nie jest czarną magią, ale wymaga systematyczności i konsekwencji, a przede wszystkim cierpliwości.

Akwarium naturalne

Akwarium naturalne w ścianie. Projekt w domu jednorodzinnym.
Akwarium naturalne w ścianie. Projekt w domu jednorodzinnym.

Akwarium naturalne w ścianie dekoracją okazałego domu jednorodzinnego.

Mam przyjemność przedstawić kolejną relację z projektu tym razem założenia roślinnego akwarium naturalnego. Historia tego zadania rozpoczęła się jeszcze latem ubiegłego roku, kiedy Klient skontaktował się ze mną po raz pierwszy. Mimo wczesnego stanu zaawansowania budowy domu już wtedy miejsce na akwarium naturalne było wyznaczone i zabezpieczone – to miało być akwarium w ścianie. Wstępną ofertę przygotowałem na podstawie otrzymanego zdjęcia wnęki oraz jej wymiarów. W kolejnym kroku umówiliśmy z Zamawiającym wizję lokalną, podczas której wspólnie uzgodniliśmy szerokość akwarium w podstawie. Ten wymiar wcale nie był oczywisty z uwagi na ograniczoną przestrzeń pomieszczenia po drugiej stronie. Przy tej okazji wytrasowałem podłączenia mediów – źródła zimnej wody, kanalizacji oraz prądu – dla instalatorów.

Wnęka na dekoracyjne akwarium w ścianie.
Wnęka na dekoracyjne akwarium w ścianie.

Podpisanie umowy na założenie naturalnego akwarium w ścianie.

Minął rok i w czerwcu bieżącego roku ostatecznie porozumiałem się z Klientem i zawarliśmy umowę na prezentowane roślinne akwarium naturalne wraz z dostawą stelaża, oraz wykonaniem instalacji hydraulicznych. Inwestor wskazał kilka polubionych aranżacji wewnętrznych, z których jedną wybrałem jako podstawę i wzór do budowy celowego hardscape’u. W tym samym okresie kończyłem budowę opisywanego wcześniej terrarium dla węża, wobec czego założenie akwarium musiało chwilę poczekać. Jednak, aby nie tracić czasu równolegle zamawiałem i gromadziłem komponenty i wyposażenie do tego właśnie projektu.

Hardscape, czyli układ korzeni i kamieni tworzących aranżację wewnętrzną akwarium naturalnego.

Do udziału w realizacji zadania zaprosiłem Macieja Dratwickiego, dla którego przed laty wykonałem akwarium na zamówienie pod nazwą projekt „Wilanowska”. Jego obecne umiejętności i zmysł kompozycji aranżacji roślinnych bardzo mi imponują. Powierzyłem Maciejowi zakres strony artystycznej, czyli przygotowanie aranżacji wewnętrznej akwarium, dobór roślin oraz ich obsadzenie pod wspomniany wcześniej wybrany dla Klienta layout. Prace rzemieślnicze nad korzeniami i ich klejenie wykonał w pracowni roślin tropikalnych NATUREINHOUSE. Do budowy aranżacji wyselekcjonowaliśmy drewno Driftwood, a z uwagi na ich niezwykle twardą naturę bardzo przydatne jak zawsze okazały się piła łańcuchowa oraz szlifierka Dremel.

Należy podkreślić, że wbudowane akwarium w ścianie nie ma dostępu użytkowego od frontu ekspozycyjnego, zatem ewentualne poprawki aranżacji na miejscu u Klienta byłyby niezwykle trudne. Bardzo dobrym pomysłem było zbudowanie skrzyni z płyt OSB imitującej akwarium bez frontu na potrzeby ustawiania i łączenie korzeni w warunkach warsztatowych. Dzięki temu można je było przymierzyć w różnych kombinacjach w poszukiwaniu tej najlepiej odzwierciedlającej zaplanowany układ. Wykonana aranżacja korzenna została zespolona z podkładem spienionego PCV. W ten sposób uzyskaliśmy monolityczny wkład do zbiornika akwarium.

Przygotowanie aranżacji wewnętrznej z korzeni do akwarium naturalnego.
Przygotowanie aranżacji wewnętrznej z korzeni do akwarium naturalnego.
Wyposażenie techniczne, czyli układ krwionośny roślinnego akwarium naturalnego.

Stelaż oraz akwarium w ścianę musiały zostać wstawione otworem wnęki, ponieważ pomieszczenie za przegrodą jest niewielkie, a wejście zlokalizowane asymetrycznie, praktycznie bez pola manewru gabarytowych obiektów. Zakres techniczny zakładania akwarium naturalnego jest moim konikiem i instalacje wykonałem według własnego pomysłu i projektu. Natura inżyniera przysparza frajdy z montażu technologicznego, zwłaszcza kiedy – spełnia zadanie i cele oraz kiedy Inwestor docenia jego zaawansowanie, a także estetykę. Ponieważ pomieszczenie za ścianą służy jedynie obsłudze akwarium to Inwestor zrezygnował z zabudowy meblowej, a nawet domówił metalowe półki nad zbiornik o tym samym przekroju profilu co stelaż pod akwarium.

Wyposażenie techniczne na potrzeby roślinnego akwarium naturalnego.
Wyposażenie techniczne na potrzeby roślinnego akwarium naturalnego.
Schemat wyposażenia akwarium roślinnego z automatyczną podmianą wody.

Poniżej przedstawiam pełny schemat instalacji, a w dalszej części relacji znajdziecie Państwo bardziej szczegółowy opis każdego z układów z osobna.

Schemat technologiczny akwarium naturalnego.
Schemat technologiczny akwarium naturalnego.
Uruchamiam akwarium naturalne, czyli zbliżający się finał.

Po zakończeniu instalacji hydraulicznej przyszła pora na dostawę hardscape’u, uzupełnienie aranżacji o podłoże. Jako substrat aktywny użyliśmy cenione Ichiban DarkSoil. Zanim pojawią się zewnętrzne głosy wątpliwości spieszę zaznaczyć, że ten produkt już nie jest dostępny na rynku w sprzedaży, ale mam jeszcze swoje zapasy. Co prawda są na wyczerpaniu, ale na to akwarium naturalne i kolejne jeszcze mi wystarczyło. Substrat został przykryty żwirem drobnym o frakcji 2-4mm.

Z uwagi na zaawansowanie układów i wyposażenia, a także rozmaitość urządzeń zwykłem zalewać akwarium z (lub bez) aranżacji, uruchamiać i testować hydraulikę na kilka dni przed docelowym sadzeniem roślin i wielkim finałem. Wychodzę z założenia, że lepiej wywołać ewentualne kontrolowane problemy techniczne, awarię lub drobne nieszczelności i mieć czas oraz komfort psychiczny na korekty i poprawki. W tym przypadku nasze naturalne akwarium w ścianie zostało zalane wodą i uruchomione już z aranżacją wewnętrzną. Zostały włączone filtry, dopełnianie wody oraz dozowanie dwutlenku węgla CO2.

Po tygodniu przyjechaliśmy dokończyć dzieło. Prace aranżacyjne i przygotowanie akwarium do zalania zajęły, jeśli dobrze pamiętam około 3-4 godzin. W tym czasie wzbudzaliśmy niemałe zainteresowanie całkiem sporej rzeszy pracowników budowlanych i wykończeniowych. Nie będę ukrywał to bardzo miłe, ale z drugiej strony tyle przyglądających się par oczu i zadawanych pytań to dodatkowy czynnik wcale nie ułatwiający pracy. A wszyscy potrzebowaliśmy się spinać z robotą z uwagi na nadchodzący wyznaczony termin „parapetówki”.

Proces zakładania akwarium i sadzenia roślin.
Proces zakładania akwarium i sadzenia roślin.

Dekoracyjne akwarium roślinne tuż po zalaniu wodą.

Z satysfakcją przyznam, że końcowy efekt przerósł moje oczekiwania i wyobrażenia. To dekoracyjne akwarium naturalne już zaraz po pierwszym (właściwie drugim) zalaniu prezentowało się świetnie. Mimo pełnej świadomości, że oczywiście brakuje nam do klasy krajowej czołówki aquascaperów, to jestem dumny z tego projektu.

Podsumowując, dyskutowane akwarium naturalne wymagało precyzji i przemyślanego wykonania z uwagi na swoją naturę, tj. lokalizacji akwarium w ścianie. Mimo, że końcówka budowy okazała się napięta terminowo to ogólnie czasoprzestrzeń realizacji zadania była elastyczna. Osobiście wolę takie projekty, do których mogę przyjeżdżać wielokrotnie rozkładając zakres prac na raty. W ten sposób łatwiej przewidzieć i zadbać o jakość szczegółów, tak istotnych przy realizacji produktów i usług bądź co bądź premium.

Akwarium roślinne chwilę po założeniu.
Akwarium roślinne chwilę po założeniu.

Wielkie lustro vis a vis, czyli dwa akwaria w jednym.

Na koniec ciekawostka architektoniczna. Mianowicie obszerny hol wejściowy, w którym jest wykonane prezentowane akwarium naturalne obejmuje także drugą bliźniaczą ścianę vis a vis. Ścianę tą w całości przesłania wielkoformatowe lustro. Efektem jest lustrzane odbicie naszego akwarium w ścianie. Zatem mieszkańcy akwarium będą się czuli lepiej w towarzystwie „sąsiadów” z drugiej strony holu, a Inwestor posiadania dwóch habitatów roślinnych.

W tym miejscu i przy okazji chciałbym podziękować Maciejowi za jego wkład i zaangażowanie w realizację projektu. To była dobra współpraca.

Lustrzane odbicie akwarium naturalnego.
Lustrzane odbicie akwarium naturalnego.

Specyfikacja naturalnego akwarium pojemności 435 litrów.

Wymiary = L145 x W50 x H60cm

Materiał = szkło OptiWhite, grubości 19mm

Silikon = transparentny

Boczne szyby = oklejone folią czarną

Tylna szyba = demontowana blenda spienionego PCV grubości 3mm w kolorze czarnym

Otworowanie = 1 otwór ø36mm w dnie na przelot DN25 rury przelewowej

Stelaż pod akwarium w ścianie.

Wymiary = L145 x W35 x H91cm

Profil = #40mm, grubość ścianki 3mm

Materiał = stal czarna malowana

Nóżki poziomujące

Blat = sklejka liściasta 18mm

Mata = pianka polietylenowa XPE grubości 5mm

Układy hydrauliczne dekoracyjnego akwarium roślinnego.

Filtracja nr 1 z reaktorem CO2

Dozowanie dwutlenku węgla do układu filtracyjnego nr 1

Filtracja nr 2 z opcjonalnym bypass’em do kanalizacji

Produkcja wody osmotycznej

Częściowa dolewka wody kranowej

Szybka dolewka wody kranowej

Przelew nadmiaru wody do kanalizacji

Dozowanie płynów (nawozów)

Wyposażenie akwarium naturalnego.

2 x Filtr zewnętrzny Eheim 2217 z podwójnymi zaworami i gąbkami filtracyjnymi

Butla wysokociśnieniowa CO2 pojemności 5-litrów Blue Aquario

Reduktor CO2 Blue Aquario zintegrowany z elektrozaworem, licznikiem bąbelków oraz zaworkiem precyzyjnym

Komputer pH Macro Aqua wraz z sondą pH

Reaktor CO2 Reactor 1000 Aquamedic

Elektrozawór wody ½” Danfoss z cewką 230V Danfoss

Filtr osmotyczny RO3 Pentair (GDP 100)

Pompa filtra RO do systemu osmozy odwróconej

Dozownik płynów Jebao DP-5 (5 pomp)

Lampa akwariowa SKYLIGHT Hyperspot FL

Rura przelewowa PVC-U DN25

Kran szybkiej dolewki wody zimnej

Media eksploatacyjne, czyli nawozy oraz wkłady filtracyjne do akwarium roślinnego.

Aquaforest Macro 2000ml (makroelementy)

Aquaforest Micro 2000ml (mikroelementy)

Aquaforest Carbo 2000ml (aldehyd glutarowy)

Aquaforest Life Essence 2000ml (bakterie nitryfikacyjne)

Aquaforest Water Conditioner 2000ml (kondycjoner)

Aquaforest K Boost 500ml (potas)

Wkład filtracyjny Fluval Carbon 3 x 100g (węgiel aktywny)

Wkład filtracyjny Ammonia Remover 3 x 180g (żwir amonowy)

Wyposażenie dodatkowe akwarium.

Oświetlenie LED pod akwarium

Nożyczki długie 31cm

Pęseta długa 30cm

Pęseta krótka 16cm

Siatka akwariowa mała

Skrobak magnetyczny Flipper Max Float

Metalowe wloty i wyloty do akwarium z filtrów

Rura przelewowa PVC-U DN25 z szczelnym przelotem przez dno akwarium

Regulator czasowy elektrozaworu wody

Składowe hardscape, czyli aranżacja wewnętrzna akwarium.

Korzenie Driftwood

Substrat Ichiban DarkSoil Normal

Żwir drobny 2-4mm

Opis technologiczny akwarium naturalnego.

Układ filtracyjny składa się z dwóch niezależnie pracujących filtrów zewnętrznych. Woda do filtra wchodzi dolnym króćcem, przepływa równomiernie przekrojem jego korpusu zawierającego gąbki filtracyjne o różnej porowatości oraz wymienne wkłady sorbujące – węgla aktywnego oraz żwirku amonowego. Górną część filtra stanowi zdejmowalna głowica z wirnikiem. W głowicy znajduje się króciec wylotowy strumienia wody kierowanej z powrotem do naszego roślinnego akwarium naturalnego. Do obu króćców przymocowane są elastyczne węże z podwójnymi zaworami umożliwiającymi odpięcie filtra(ów) do celu ich cyklicznego oczyszczenia i wymiany sorbentów.

Filtracja akwarium to jego serce, czy raczej nerki ?

Pierwszy filtr zewnętrzny. Woda z filtra lewego jest kierowana do reaktora CO2 celem nasycenia strumienia wody dwutlenkiem węgla. Za reaktorem nasycona woda jest zawrócona do akwarium. Reaktor jest przepływowym cylindrem z umieszonym wewnątrz złożem ażurowych kulek rozbijających strumień wody. Zasadą działania jest przeciwprądowe zderzenie przepływu wody akwarium oraz dwutlenku węgla celem intensyfikacji rozpuszczenia gazu. Reaktor jest wyposażony w 4 króćce. 3 w górnej części korpusu, a 1 w dolnej.

Dwa z nich (jeden górny oraz jedyny dolny) służą do podłączenia przepływu wody. Pozostałe dwa górne są króćcami gazu. Wąż za filtrem, a zatem tłoczący wodę jest podłączony do górnego króćca reaktora. Natomiast do dolnego króćca jest podłączenie wody skierowane już do akwarium. W ten sposób filtr oraz reaktor działają w układzie zamkniętym.

Układ filtracyjny z reaktorem CO2 do akwarium roślinnego.
Układ filtracyjny z reaktorem CO2 do akwarium roślinnego.

Nasycenia wody dwutlenkiem węgla CO2 z wysokociśnieniowej butli. Zawartość CO2 w wodzie akwarium naturalnego jest proporcjonalne do odczynu pH wody. Im wyższa zawartość dwutlenku węgla tym niższe pH. Rozpuszczalność CO2 w wodzie jest z kolei zmienna w zależności od twardości węglanowej wody. Komputer pH mierzy odczyn wody sondą pH zanurzoną w akwarium i podaje napięcie na gniazdo w przypadku przekroczenia zadanego progu pH równoznacznego z ubytkiem CO2 z toni wody akwarium. Rekomenduję utrzymywanie pH na poziomie 6,8-7,0. Butla CO2 jest wyposażona w reduktor wraz z elektrozaworem.

Dwutlenek węgla jest źródłem atomów węgla - podstawowego budulca także roślin akwariowych.

Zasada działania dozowania dwutlenku węgla jest następująca. W przypadku wzrostu odczynu pH powyżej zadanej wartości, np. 6,8 komputer pH podaje napięcie na gniazdo elektryczne 230V. Do tego gniazda jest podpięte zasilanie elektrozaworu reduktora butli. Czyli w przypadku wzrostu pH powyżej wartości 6,8, czyli np. 6,9 i wyżej na gnieździe pojawia się napięcie otwierające podłączony do niego elektrozawór. Otwarcie elektrozaworu skutkuje podaniem CO2 poprzez zaworek precyzyjny oraz licznik bąbelków gazu wężykiem 6mm do wspomnianego w poprzednim akapicie reaktora.

Co prawda nadmiar CO2 jest limitowany komputerem pH nie mniej za bezpieczne uznaje się wyregulowanie podawania zaworkiem precyzyjnym, aby na liczniku pojawiał się mniej więcej 1 bąbelek na sekundę.

Dozowanie dwutlenku węgla CO2 do akwarium roślinnego.
Dozowanie dwutlenku węgla CO2 do akwarium roślinnego.

Wężyk z licznika bąbelków jest podłączony do górnego króćca reaktora CO2, którego widoczne jest przedłużenie wewnątrz korpusu w postaci przezroczystej rurki do dna urządzenia. W ten sposób gaz jest transportowany wewnątrz i uwalniany w dolnej części reaktora. Zgodnie z prawami fizyki pęcherze CO2 unoszą się do góry. A ponieważ woda podawana jest w przeciwprądzie to następuje ich skuteczne mieszanie i bliskie 100% rozpuszczenie w wodzie. W ten sposób nasycona dwutlenkiem węgla woda poprzez dolny króciec reaktora i dalej elastycznym wężem jest na powrót tłoczona do naszego dekoracyjnego akwarium naturalnego.

Dublowanie układu filtracyjnego korzystne dla utrzymania mikroflory bakterii nitryfikacyjnych.

Drugi filtr zewnętrzny. Na wylocie z filtra (króciec górny) powyżej podwójnego zaworu zamontowany został trójnik z dwoma pojedynczymi zaworami na obu drogach. Jeden z nich (zamknięty w trybie normalnym) jest bypassem prowadzącym do kanalizacji. Bypass ten może posłużyć do szybkiej zrzutu części wody z akwarium bezpośrednio do kanalizacji – w sytuacjach awaryjnych. Otwarcie zaworu bocznego spowoduje tłoczenie wody do kanalizacji w umiarkowanym tempie. W tym samym czasie zamknięcie zaworu górnego, czyli odcięcie dopływu do akwarium spowoduje przyspieszenie tempa opróżniania akwarium i skierowanie całego strumienia z filtra do kanalizacji.

Filtracja zewnętrzna akwarium naturalnego.
Filtracja zewnętrzna akwarium naturalnego.

Roślinne akwarium naturalne a produkcja świeżej wody i automatyczna jej podmiana.

Produkcja wody i uzupełnianie poziomu w naturalnym akwarium roślinnym. Układ składa się z 4 podukładów hydraulicznych. Źródłem wody jest króciec zaworu typu pralkowego ½” wody zimnej w ścianie pod akwarium. Za zaworem jest trójnik (*) wyposażony w elektrozawór ½” na jednym z dwóch rozgałęzień. Elektrozawór ten jest sterowany kontrolerem czasowym otwierającym zawór w zadanym trybie. Od elektrozaworu prowadzi ciśnieniowy wężyk 6mm do pompy osmotycznej zamontowanej od spodu blatu pod akwarium. Jej zadaniem jest podniesienie ciśnienia w filtrze RO3 czego zyskiem jest skrócenie czasu pracy, a przede wszystkim zmniejszenie straty wody po filtracji.

Akwarium naturalne z automatyczną produkcją i podmianą wody.
Akwarium naturalne z automatyczną produkcją i podmianą wody.

Za pompą znajduje się wymieniony wyżej filtr osmotyczny RO3. Jest to 3 stopniowy filtr składający się z wkładu polipropylenowego filtracji wstępnej, wkładu węglowego (węgla aktywnego) oraz membrany osmotycznej. Filtr ma na celu usunięcie zanieczyszczeń mechanicznych, ewentualnych zanieczyszczeń chemicznych oraz redukcję twardości wody. Woda czysta z filtra jest skierowana wężykiem 6mm bezpośrednio do akwarium. Natomiast odrzut (woda brudna) z filtra RO3 jest wyprowadzona osobnym wężykiem i podłączony do rury PVC-U DN25 prowadzącej do kanalizacji.

Drugie rozgałęzienie trójnika (*) wyposażone jest w osobny mechaniczny zawór oraz szybkozłączkę ogrodową męską. W normalnym trybie pracy akwarium ten zawór musi pozostać szczelnie zamknięty. Króciec ten może służyć do napełniania w trybie szybkim – w sytuacjach awaryjnych lub podczas większych prac porządkowych w zbiorniku.

Dwie różne szkoły dolewania 100% osmozy, czy jednak mieszanie z kranówką.

Osobną funkcją układu produkcji wody jest częściowa dolewka do akwarium wody niefiltrowanej sprzed filtracji osmotycznej. Za kontrolerem czasowym na wężu ciśnieniowym 6mm jest trójnik oraz zaworek precyzyjny z zaworkiem przeciwzwrotnym. Ten strumień skierowany jest bezpośrednio do akwarium. Zawór na tym układzie powinien być jedynie częściowo otwarty. Zadaniem tego podukładu hydraulicznego jest regulowanie zawartości minerałów oraz związków wapnia i magnezu w akwarium naturalnym. Do tego układu jest dołączony strumień nawozów z kolejnego paragrafu.

Ponieważ dolewanie wody działa w trybie automatycznym to akwarium musi być wyposażone w przelew odprowadzający nadmiar wody. Stanowi go rurka PVC-U DN25 z przejściem szczelnym przez dno akwarium. Wlot do przelewu jest wyprowadzony do lustra wody. Pod akwarium rura jest skierowana do kanalizacji. Napełniając akwarium niezależnie czy automatycznie, czy manualnie to napełni się ono jedynie do górnej krawędzi przelewu. Każda kolejna porcja wody przelewem zostanie odprowadzona do kanalizacji. Układ ten zapobiega przepełnieniu akwarium wodą.

Żywienie roślin, czyli dozowanie nawozów do akwarium naturalnego.

Prezentowane nowoczesne akwarium naturalne jest wyposażone w automatyczny dozownik płynów. Jest to kontroler 5 pomp perystaltycznych. Jego zadaniem jest cykliczne podawanie do układu hydraulicznego akwarium określonych płynów, w określonych ilościach i w zadanym czasie. Zasada działania jest następująca. Lewy wężyk pompy należy umieścić w pojemniku z płynem, a prawy skierować do akwarium. W tym układzie węże za dozownikiem są połączone w kaskadę zamkniętą, a ta jest podłączona do wężyka ciśnieniowego wody kranowej. Na wężykach są zamontowane zaworki przeciwzwrotne, aby zapobiegać cofaniu się płynów. Napływ płynów do akwarium jest laminarny i niewielki, nie mniej ewentualny nadmiar wody odpłynie rurą przelewową do kanalizacji.

Dozowanie płynów i nawozów do dekoracyjnego akwarium roślinnego.
Dozowanie płynów i nawozów do dekoracyjnego akwarium roślinnego.

W normalnym trybie działania akwarium podawane są 4 różne płyny, zatem dozownik korzysta z 4 oddzielnych pojemników z płynami. Natomiast piąta pompa pozostaje w rezerwie na przypadek pogorszenia kondycji akwarium i konieczności aplikacji dodatkowych preparatów, np. antyglonowych.

Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Akwarium naturalne w ścianie. Projekt w domu jednorodzinnym.

Stelis carnosilabia w zamkniętym terrarium roślinnym

Miniaturowy storczyk Stelis carnosilabia pochodzi z podrodziny Epidendronowe (Epidendroideae). W sprzedaży spotykany jest także pod nazwą Pleurothallis carnosilabia. W naturze występuję w umiarkowanym klimacie Gwatemali. W domowym wiwarium roślinnym wymagać będzie wymiany powietrza oraz niedużego natężenia światła. Kwitnie przy zapewnieniu okresowego obniżenia temperatury do poziomu 20 deg C.

Niezależnie od ekspozycji światła liście storczyka układają się w płaszczyźnie poziomej, a cała roślina w orientacji płożącej. Jest odmianą wolno rosnącą dlatego należy utrzymywać jej higienę i ograniczać obrastanie mchami i innymi porostami. Charakteryzuje się umiarkowanie grubym i mięsistym liściem o kolorze ciemnej zieleni. Przy zbyt dużej wilgotności zatrzymuje przyrost. W pracowni roślin tropikalnych ma do dyspozycji wentylację mechaniczną sterowaną wilgotnością powietrza w gablocie uprawowej.

Miniaturowy storczyk Stelis carnosilabia idealnie wpisuje się w grupę wymagających roślin do wiwarium roślinnego.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Kwiat mini storczyka Stelis carnosilabia jest niewielki i łatwy do przeoczenia.

Pleurothallis cypripedioides ciekawa roślina do terrarium

Pleurothallis cypripedioides jest miniaturowym storczykiem z podrodziny Epidendronowe (Epidendroideae). Ponieważ pochodzi z umiarkowanego klimatu, zatem w terrarium roślinnym warto przewidzieć wentylację wymuszoną celem wymiany powietrza oraz obniżenia temperatury. Nie przepada za mocnym bezpośrednim oświetleniem. W miarę możliwości uzyskania w terrarium temperatury poniżej 18-20 deg C w nocy odwdzięczy się kwitnieniem. Zbyt duża wilgotność w rozecie powoduje żółknięcie i odrzut pojedynczych listków

Z uwagi na wiszącą formę kwiatostanu ten storczyk lepiej prezentuje się na ekspozycji wertykalnej orchidarium. Klasycznie uprawiana jest na korku lub kawałku drewna, a w wiwarium roślinnym na ściance. W pracowni roślin tropikalnych kwitnie w okresie zimowym kiedy temperatura w gablotach uprawowych spada do około 20 deg C za dnia. Przez kilka tygodni generuje po 2-4 kwiatów jednocześnie. Podobnie jak inne miniaturowe storczyki zraszana jest tylko w nocy, natomiast wilgotność powietrza jest regulowana sterowaną wentylacją wymuszoną.

Pleurothallis cypripedioides pięknym okazem miniaturowego storczyka do domowego wiwarium roślinnego lub orchidarium.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Rośliny do terrarium tropikalnego typu wiwarium.

Mediocalcar pygmaea

Mediocalcar pygmaea występujący także pod nazwą Mediocalcar crassifolium jest jednym z najmniejszych miniaturowych storczyków. Wielkość rośliny nie przekracza 2-2.5cm wysokości. W naturze występuje w Nowej Gwinei i jest typowym epifitem zamieszkującym konary wysokich drzew. Nie przepada za bezpośrednią ekspozycją światła natomiast dobrze znosi bardziej wilgotne warunki. Orchidea tworzy zwarte skupiska, aczkolwiek umiarkowanie wolne tempo przyrostu dyskwalifikuje ją na trawnik w terrarium.

W warunkach sztucznej uprawy Mediocalcar pygmaea można utrzymywać zarówno na wiszącym korku jak i w doniczce na mocno porowatym podłożu w orientacji horyzontalnej. Dosyć dobrze radzi sobie w warunkach podwyższonej wilgotności dlatego śmiało można ją utrzymać w zamkniętym paludarium roślinnym. Natomiast wtedy należy okresowo oczyszczać roślinę z porastających ją mchów. W pracowni roślin tropikalnych utrzymuję ten okaz zarówno w gablotach uprawowych jak i terrariach roślin miniaturowych, w tym oczywiście w orchidarium.

W warunkach domowych Mediocalcar pygmaea można hodować w zamkniętym paludarium roślinnym, przy czym ważne jest zapewnienie roślinie stałego dopływu świeżego powietrza.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Miniaturowa orchidea do terrarium roślinnego na przykład orchidarium lub wiwarium.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Orchidee z rodziny Pleurothallis idealnie nadaj się do wiwarium roślinnego.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Owadożerne rośliny również goszczą w terrarium roślinnym.

Nowoczesne akwarium

Nowoczesne akwarium z suchą aranżacją wewnętrzną jako tymczasowa dekoracja na dłuższą nieobecność Użytkownika.
Nowoczesne akwarium z suchą aranżacją wewnętrzną jako tymczasowa dekoracja na dłuższą nieobecność Użytkownika.

Nowoczesne akwarium unikalną dekoracją wystroju wnętrza lokalu mieszkalnego.

Dla amatorów spektakularnych dekoracji nowoczesne akwarium kojarzy się przede wszystkim z obrazami podwodnych żywych ogrodów, aranżacjami wewnętrznymi imitującymi krajobrazy lub fragmenty lądowych ekosystemów. Wysoki poziom umiejętności idący w parze z nabytym doświadczeniem wielu, w tym także polskich aquascaperów umożliwia im tworzenie niesamowitych projektów ograniczonych jedynie ludzką wyobraźnią. Dostępne w Internecie zdjęcia unikalnych prac zapierają dech w piersiach i wzbudzają nie tylko podziw do autorów, ale także odkrywają marzenia o posiadaniu podobnych realizacji w własnym domu.

Natomiast nowoczesne akwarium to nie tylko wizualne fajerwerki, ale to także progresywne wyposażenie i technologie podtrzymania zdrowia i kondycji oraz pionierskie rozwiązania architektoniczne. Większość potencjalnych Klientów nie docenia i nadal postrzega akwarium nieco archaicznie jako prostopadłościenny szklany zbiornik o ograniczonych wymiarach, postawiony na komodzie lub biurku, z lampą w pokrywie.

Projektowane na wymiar nowoczesne akwarium może być architektoniczną perełką.

Współczesne możliwości projektowe, produkcyjne oraz wykonawcze bardzo mocno wspierają od strony technicznej sztukę tworzenia i utrzymania podwodnych krain. Nowoczesne akwarium naturalne w swobodny sposób adoptowane jest do aranżacji wnętrza zarówno lokalu mieszkalnego jak i pomieszczenia biurowego czy użytkowego. A ponieważ na rynkach deweloperskim oraz wyposażenia wnętrz trwa ciągły wyścig o wypełnienie i zadowolenie potrzeb Klienta to i sektor dekoracji naturalnych podąża wraz z nimi, z korzyścią dla całego nurtu akwarystyki.

Obecnie Inwestor ma do dyspozycji całkiem szeroki wachlarz sprawdzonych i przez lata udoskonalanych rozwiązań. Od prostego zestawu akwariowego, przez akwarium otwarte idealne dla aranżacji wewnętrznej w stylu Mizube, dalej akwarium w ścianie lub akwarium w zabudowie meblowej, po wieloboczny i wielostronny duży zbiornik o wielkich gabarytach. Poszerzając wymieniony zakres możliwości przedstawiam koncepcję nietypową i rzadką, a mianowicie nowoczesne akwarium w oknie.

Nowoczesne akwarium w oknie unikalną wizją architekta nowoprojektowanego domu.
Nowoczesne akwarium w oknie unikalną wizją architekta nowoprojektowanego domu.

Nowoczesne akwarium w oknie, a właściwie akwarium same sobie będące oknem.

Kilka lat temu, jeszcze w ramach działalności mojej poprzedniej spółki zgłosiła się do mnie projektantka wnętrz z wizjonerskim pomysłem zastosowania akwarium w oknie pomiędzy salonem a ogrodem zimowym nowobudowanego domu w Warszawie. Jej zdumiewającą inicjatywą było wstawienie w wnękę okienną dużego akwarium słodkowodnego, którego tylny front miał być przedłużony do wysokości niszy, wypełniając w ten sposób całe okno. Zatem stojąc w salonie Użytkownik miał widzieć zarówno wodny akwen jak i przestrzeń za oknem poprzez wspólną szybę. Fenomenalna idea na nowoczesne akwarium !

Fenomenalna idea na nowoczesne akwarium ! Od razu należy zaznaczyć, że projekt akwarium jest racjonalny jedynie dla warunków dodatniej temperatury w pomieszczeniu po drugiej stronie okna. W polskich warunkach atmosferycznych wariant okna zewnętrznego nie wchodzi w rachubę. W prezentowanym projekcie po drugiej stronie ściany i okna przewidziano ogród zimowy z regulowaną temperaturą co zapewniało bezpieczeństwo pracy i życia w akwarium. Spójrzcie Państwo na zdjęcia i sami oceńcie jak to ciekawie wygląda.

Dyskutując o akwarium w oknie de facto rozważamy akwarium w ścianie. Natomiast różnią się one i to zasadniczo funkcją, a więc ekspozycją. Dodatkowym czynnikiem zmiennym jest grubość samej ściany oraz materiał z jakiej jest wykonana. Współczesne budownictwo stosuje umiarkowanie cienkie ściany działowe w zakresie 8-24cm. Budowa akwarium w takiej ścianie wymaga dodatkowej podkonstrukcji zwykle w formie stalowego stelaża podpartego na posadce po jednej ze stron. Akwarium wtedy spoczywa zarówno na stelażu jak i na murze. Projekt w ścianie z reguły jest jednostronny z pomieszczeniem technicznym po drugiej stronie lub dwustronny z zabudową meblową. 

W prezentowanym projekcie pominięto budowę muru pod akwarium i pozostawiono wnękę od samej posadzki. Zatem stelaż pod akwarium obejmował całą jego podstawę i był wstawiony pomiędzy ściany. Jak widzicie Państwo na zdjęciach ekspozycja akwarium jest obustronna. Pani Architekt zaplanowała, aby zlicować to nowoczesne akwarium od strony ogrodu zimowego co ostatecznie zapewniło obłędny efekt wielkiej tafli szkła wysokiej na 1,6m imitującej okno. W konsekwencji jednak, odwrotnie do klasycznych rozwiązań część stalowego stelaża podkonstrukcji akwarium wypadła od strony salonu.

Szczęściem w nieszczęściu okazała się lokalizacja słupa nośnego stycznego do wnęki okiennej. Słup mając 50cm grubości poniekąd zasłonił całkowitą podstawę stelaża, ale jednocześnie wynikowo ograniczył maksymalną szerokość samego akwarium. A dodatkowo uwzględniając wykonanie zbiornika z szkła grubości 19mm to wewnętrzna przestrzeń jest dość wąska jak na sporej pojemności akwarium 700l. Aby nie tracić i tak ograniczonej przestrzeni wewnątrz akwarium zabudowa meblowa dochodzi pod zbiornik. Podsumowując, zbiornik jest szerszy od stelaża o grubość frontu zabudowy, po obu jego stronach.

Nowoczesne akwarium z przedłużeniem tylnego frontu do wysokości wnęki okiennej.
Nowoczesne akwarium z przedłużeniem tylnego frontu do wysokości wnęki okiennej.

W co wyposażyć nowoczesne akwarium, czyli krótkie résumé z technologii.

Jeśli chodzi o instalacje hydrauliczne to nowoczesne akwarium zostało wyposażone w automatyczną podmianę wody w trybie dziennym, tj. laminarne dopełnianie wody po filtracji osmotycznej. Nadmiar przelewa się do odpływu w ścianie, a dalej do podziemnego zbiornika drenażowego. Filtrację stanowi jeden duży filtr zewnętrzny Fluval FX6. W układ hydrauliczny wpięta jest grzałka przepływowa Hydor o mocy 300W. Nawozy podawane są automatycznym dozownikiem z pompami perystaltycznymi na cztery pojemniki płynów.

Dwutlenek węgla z wysokociśnieniowej 5-litrowej butli CO2 klasycznie skierowany na reaktor Aquamedic Reactor 1000 na by-passie układu filtracyjnego. Oświetlenie stanowią 4 lampy spotowe zawieszone w gablocie na stalowych linkach. Wyposażenie akwarium uzupełniły automatyczny karmnik Eheim oraz przepływowa lampa Eheim Reeflex UV 500. Klient domówił i wykonał zasilacz awaryjny UPS na podtrzymanie pracy filtra w przypadku tymczasowego zaniku prądu.

Historia najnowsza, czyli nowoczesne akwarium w dość niecodziennej odsłonie.

Historia tego projektu jest podobna do kilku innych, którymi się zajmuję. Budowę akwarium wykonałem w ramach poprzedniej spółki na zlecenie Pani Architekt. Realizacja zadania była bezproblemowa i dobrze wspominam to zakładanie akwarium. Po zakończeniu budowy i wprowadzeniu się Inwestorów już bezpośrednio zlecono spółce cykliczne prace serwisowe. Obsługa akwarium sprawiała frajdę chociaż kombinacja sporej ilości światła dziennego oraz szybkorosnących roślin skutkowały bardzo dynamicznym przyrostem masy zielonej. Praktycznie przy każdej wizycie serwisowej konieczna była przycinka nadmiaru roślin. Intensywny metabolizm z kolei wymuszał regularne czyszczenie filtra, które wypadało mniej więcej co 2 miesiące. Podobnie jak w przypadku akwarium w ścianie także tutaj dostęp był z natury jednostronny, zatem część prac porządkowych musiałem wykonywać w ciemno. Koordynacja prac z Inwestorem była wzorowa.

W międzyczasie nastała wspominana przeze mnie w innych wątkach zawodowa przerwa chorobowa, w okresie której nie miałem żadnej kontroli nad pielęgnacją tego i innych projektów roślinnych. Zawirowania własnościowe byłej spółki dotknęły i to nowoczesne akwarium. W trakcie mojej nieobecności Inwestor kilkukrotnie dopytywał mnie o obsługę projektu. Nie mam intencji publikować czarny pijar ani wytykać brak zaangażowania, ale dziwnym zbiegiem okoliczności i ten projekt upadł w trakcie mojej absencji. Kiedy wróciłem do aktywności już pod nowym szyldem to od Użytkownika dowiedziałem się, że projektem praktycznie nikt się nie interesował, akwarium zarosło i zdziczało. Wyglądało naprawdę żałośnie. A ponieważ Inwestor planował wyjazd z kraju to zwrócił się do mnie o możliwość usunięcia roślin i zmodyfikowania akwarium w tryb bezobsługowy.

Po dobrej dyskusji ostatecznie uzgodniliśmy tymczasową likwidację i wykonanie wewnątrz suchej aranżacji z sztucznymi roślinami. Ponieważ dom miał być doglądany bardzo sporadycznie to rozwiązanie jest zarówno bezpieczne, praktyczne, a i wyszło całkiem efektownie. Owszem sztuczne rośliny mają niewiele wspólnego z moim szyldem działalności NATUREINHOUSE, ale takie było życzenie Klienta i takie zlecenie z obopólnym zadowoleniem wykonałem.

Nowoczesne akwarium dwustronne efektowną dekoracją salonu i ogrodu zimowego.
Nowoczesne akwarium dwustronne efektowną dekoracją salonu i ogrodu zimowego.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Nowoczesne akwarium z suchą aranżacją wewnętrzną jako tymczasowa dekoracja na dłuższą nieobecność Użytkownika.

Stelis mystax

Stelis mystax występujący także pod nazwą Pleurothallis mystax jest miniaturowym storczykiem z podrodziny epidendronowe (Epidendroideae). W naturze występuje w umiarkowanym klimacie Panamy Ameryki Centralnej oraz Południowej. Jest bardzo ładną rośliną o regularnych i kształtnych liściach w kolorze soczystej zieleni. Jednocześnie charakteryzuje się niezwykłym kwiatem przypominającym żagiel lub wąsy, dlatego wśród znawców orchidea nazywana jest żartobliwie Mustached Pleurothallis. Wielkość kwiatu jest całkiem spora jak na tak małą roślinę i sięga 4-5cm.

Jest rośliną kolekcjonerską do uprawy w orchidariach lub terrarium roślinnym typu wiwarium. Wymaga temperatury około 20 deg C, wilgotności rzędu 80%, średniej mocy oświetlenia i ruchu powietrza w gablocie. W pracowni roślin tropikalnych zakwitła do tej pory tylko raz i z uwagi na osobliwy kształt kwiatostanu o mały włos bym przegapił tą przyjemność. W warunkach zamkniętego terrarium lub szklanej gabloty uprawowej można ten storczyk utrzymywać zarówno w orientacji pionowej jak i poziomej. Pionowa sprzyja bardziej ekspozycji kwiatu.

Stelis mystax jest unikalnym miniaturowym storczykiem o wyjątkowym kształcie kwiatostanu do szklanego terrarium roślinnego.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Stelis mystax jest miniaturowym storczykiem z podrodziny Epidendroideae. W odpowiednich warunkach ozdobi tropikalne terrarium roślinne.

Elaphoglossum peltatum

Elaphoglossum peltatum jest miniaturową paprocią pochodzącą z Ekwadoru (Ameryka Południowa). W terrariach roślinnych jest raczej rzadko spotykana. To epifit, a zatem w przeciwieństwie do innych rozetowych paproci wytwarza kłącza z pojedynczymi listkami. Porasta korzenie, korę oraz inne lite dekoracje jak porowate kamienie typu lawa. Kłącze produkuje mnóstwo drobnych korzonków penetrujących i oplatających powierzchnię na której rośnie. Ta sieć korzeni zapewnia jednocześnie trwałe umocowanie do podłoża na którym rośnie oraz zasilenie rośliny spływającą wodą i zawartą w nim wilgocią. Liść ma formę pierzastą na stosunkowo długiej łodydze. Wykształcony liść w pewnym sensie przypomina parasolkę od słońca.

Jest rośliną wolnorosnącą, wymagającą stosunkowo wysokiej wilgotności powietrza, ale niekoniecznie przepada za mokrym podłożem. Wielu hodowców uprawia Elaphoglossum peltatum w Sphagnum moss. W mojej pracowni roślin tropikalnych NATUREINHOUSE rośnie w przepuszczalnym porowatym podłożu drobnej lawy frakcji 2-4mm na grubym keramzycie oraz oczywiście jako dekoracja jednego z ekspozycyjnych terrariów miniaturowych paproci. Jak większość paprotników jest rośliną cienia, zatem lepiej się czuje w półcieniu oraz niższej temperaturze. W pełnym zacienieniu lub wśród gęstej roślinności wydłuża swoje międzywęźla w poszukiwaniu chociaż odrobiny światła.

To jedna z moich ulubionych roślin. Mimo powolnego tempa wzrostu zaszczepiam ją w miarę możliwości do większości obsługiwanych terrariów roślinnych. Polecam Elaphoglossum peltatum do wiwarium jednak tylko do tych projektów o regulowanej wilgotności powietrza. W terrariach otwartych będzie usychać i nie odda swojej urody. Ponadto należy przewidzieć dla niej miejsce w którym nie zarośnie innymi roślinami, ale będzie dysponowała półcieniem. W mojej ocenie dobrze współgra z miniaturowymi storczykami w terrariach typu orchidarium.

Elaphoglossum peltatum to miniaturowa paproć będąca unikatową rośliną w terrarium roślinnym.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Elaphoglossum peltatum jest niezwykłej urody miniaturową paprocią występującą w niskich partiach ściółki naszych terrariów roślinnych.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Aloes jest odporną i zwykle łatwą w uprawie rośliną doniczkową na każdy parapet.

Ceraria pygmaea drobny sukulent z południowej Afryki

Ceraria pygmaea jest niewielkim, drobnym i rzadko spotykanym w naszych domach sukulentem z rodziny roślin okrytonasiennych (Didiereaceae). Występuje także pod nazwą Portulacaria lub Tylecodon Pygmaea. Rośnie i przyjmuje formę miniaturowego, wręcz karłowatego drzewka. Sukulent ten wytwarza caudex i można go stylizować na bonsai, jednak wymaga to bardzo dużej cierpliwości, ponieważ jest rośliną wolno rosnącą. Jak większość kserofitów wymaga przepuszczalnego i mineralnego podłoża o niewielkich frakcjach, najlepiej rzędu 2-4mm. Kwiatostan jest bardzo drobny o kolorystyce biało-żółtej, przez co kwitnienie jest łatwe do przeoczenia.

Domowe warunki uprawy Ceraria pygmaea

Mój okaz Ceraria pygmaea uprawiam w mieszkaniu pod sztucznym oświetleniem przez cały rok. Wierzę, że w szklarni przy świetle naturalnym może rosnąć szybciej, ale fanów caudexów i miniaturowych drzewek bonsai uprzedzam, że roczny przyrost owszem zauważalny, ale nadal niewielki. Dostępne w zakupie gałązki i krzaczki o wąskiej łodydze oczywiście polecam, ale sugeruję, aby się nie napalać na szybkie rozrost bulwy. Jak większość pustynnych roślin znosi rzadkie podlewanie, jednak ten akurat nawadniam co 2 tygodnie. Dość łatwo rozpoznać niedobory wody poprzez zauważalne gołym okiem nieznaczne obkurczenie się płatków liści.

Ceraria pygmaea należy do sukulentów wytwarzających caudex.
Scaphosepalum luannae jest ciekawym i nowym mini storczykiem w naszych terrariach roślinnych. Ceraria pygmaea jest niewielkim i rzadko spotykanym w naszych domach sukulentem z rodziny roślin okrytonasiennych (Didiereaceae).