Akwarium roślinne
Jak założyć akwarium roślinne na zamówienie Klienta ?
Co charakteryzuje nowoczesne akwarium ? Czym właściwie jest akwarium roślinne ? Czy wielogatunkowe akwarium z Kryptokorynami, Anubiasami i Ludwigiami nazwiemy roślinnym ? Czy do wymagającego i technicznie zaawansowanego akwarium naturalnego możemy wpuścić niezliczoną ilość różnorodnych, kolorowych rybek ? Czym jest akwarium dekoracyjne ? Z jakich etapów składa się zakładanie akwarium naturalnego ? W końcu, jaka jest różnica pomiędzy akwarium roślinnym, a akwarium wielogatunkowym ?
Są to pytania, na które śmiało można kreślić odpowiedzi, jednak ramy akwarystyki naturalnej są na tyle elastyczne, że wielu interlokutorów będzie forsowało swoje argumenty odrzucając inne. Zatem czy zasadne jest ich stawianie ? To zależy od okoliczności i punktu widzenia dyskutantów, chociaż odważę się nad nimi pochylić.
Akwarium roślinne a wielogatunkowe, czyli zdefiniowanie różnic.
Po pierwsze, pozwolę sobie przedstawić swoją własną definicję na akwarium roślinne oraz ogólne założenia technologiczne. To habitat imitujący naturalne warunki wodne z przeważającą częścią akwenu zaopatrzony technicznie w procesy intensyfikujące wegetację roślin głównie w formie submersyjnej, względnie rosnących na linii brzegowej (emersyjnej). Ryby akwariowe oraz inne skorupiaki stanowią jedynie dekoracyjne uzupełnienie biotopu i nie są obligatoryjne. Takie nowoczesne akwarium naturalne zwykle stanowi ozdobny element harmonijnego wnętrza lokalu, imitując zielony ogród lub krajobraz w formacie mikro (diorama).
W przypadku ogólnego, wielogatunkowego akwarium z roślinami zauważalne są odwrócone role i priorytety dla Użytkownika lub Właściciela. To nie flora ani aranżacja wewnętrzna (hardscape), a ryby i inne wodne zwierzęta są w głównym spektrum zainteresowania, pasji i miłości. Rośliny akwariowe występują, chociaż nie muszą lub są jedynie uzupełnieniem i subtelnym dodatkiem zbiornika wodnego.
Czym naturalne akwarium roślinne różni się technologicznie od ogólnego ?
Oprócz wspomnianych wcześniej priorytetów i celów estetycznych oraz wizualnych, główną różnicą są parametry wody, a te są determinowane odmiennym wyposażeniem. Dekoracyjne akwarium naturalne zasilam wodą z filtracji osmotycznej, dedykowanymi płynami oraz gazem CO2, które są niezbędne dla roślin, a zwłaszcza gatunków wymagających. Z drugiej strony wysokie nasycenie wody składnikami odżywczymi dla roślin bywa szkodliwe dla zwierząt akwariowych, a w skrajnych przypadkach nawet dla nich zabójcze. W akwarium ogólnym jest odwrotnie – to zdrowie ryb jest najważniejsze, więc wspomaganie flory kosztem zwierząt jest niewskazane, a wręcz niedopuszczalne. Zatem ograniczenia nawożenia akwarium wielogatunkowego automatycznie uszczupla rozmaitość roślin zdolnych do wegetacji. Akwarium roślinne jest znacznie bardziej zaawansowane technologicznie od ogólnego, ponieważ ilość i funkcja urządzeń wspomagających hodowlę roślin jest kluczowa.
Na forach akwarystycznych jest wiele wątków i dyskusji podważających konieczność stosowania rozbudowanych, nowoczesnych systemów technologicznych (akwariów potocznie nazywanych HT od High-Tech). W przeważającej większości to prawda, można prowadzić akwarium naturalne zastępując nowinki techniczne tanimi i uproszczonymi systemami, jak np. CO2 z bimbrowni, nawozy z soli, kulki gliniane pod żwir, lub wręcz je eliminując. Akwarium, którego flora wykorzystuje do życia składniki odżywcze zawarte w podłożu oraz produkty przemiany materii pochodzących od lokatorów nazywamy analogicznie Low-Tech (LT). Przy czym, aby osiągnąć w projekcie LT soczystą zieleń pozbawioną nieproszonych glonów to obsługa akwarium wymaga doświadczenia i praktycznie codziennego wglądu, oceny i działań higienizacyjnych.
Jednym słowem można się spodziewać permanentnego balansowaniu na granicy oczekiwanego rezultatu. Z drugiej strony, zamawiający założenie dekoracyjnego akwarium na wymiar Klient zwykle oczekuje uproszczenia jego obsługi oraz trwałego efektu wizualnego, nawet kosztem dopłaty do jego wyposażenia. Zatem odpowiedź brzmi – tak, aby uzyskać efektowne, zdrowe, duże akwarium roślinne wykonane u Klienta to wymagana będzie zaawansowana jego technologia.
Czy dekoracyjne akwarium naturalne wymaga zaawansowanej technologii ?
Rynek akwarystyczny (zarówno słodkowodny jak i morski) jest obecnie mocno nasycony nowinkami technicznymi. Producenci i wykonawcy przebijają się coraz to nowszymi produktami, rozwiązaniami i systemami. Sam osobiście wykorzystuję technologie przemysłowe przy projektowaniu i wykonawstwie dekoracyjnych projektów akwarystyki naturalnej i terrarystyki tropikalnej realizowane na zamówienia moich Klientów. I nie myślę jedynie o biernej implementacji, ale o ciągłym rozwoju i poszukiwaniu sprawnych, wydajnych i trwałych rozwiązań do indywidualnych potrzeb końcowego Użytkownika. A to właściwie tylko połowa sfery zagadnienia, ponieważ osobną kwestią jest architektura i komponowanie szklanych habitatów roślinnych w coraz to znakomitszych pomieszczeniach mieszkalnych czy nietuzinkowym umeblowaniu.
Każde nowe akwarium roślinne badam i analizuję jego przestrzeń pod katem dodatkowych usprawnień, które skrupulatnie notuję i wdrażam w kolejnych realizacjach. Nie obawiam się mocnego stwierdzenia, że obecny dostęp do technologii zarówno materiałowych jak i wykonawczych pozwala swobodnie nazywać współczesne akwaria roślinne nowoczesnymi, a przykładem może być akwarium w zabudowie meblowej.
Przyznaję, że amatorsko zakładając akwarium roślinne na potrzeby własne, dyskusja o formule nie ma większego znaczenia. Akwarysta, zwłaszcza doświadczony realizuje swoje plany dostosowane do osobistych możliwości i umiejętności. Można założyć, że wie co robi i ma przemyślany cel nie tylko wizualny, ale również oszacowane nakłady pracy, które będzie musiał zaangażować na podtrzymanie efektu długofalowego. Przynajmniej w teorii, bo w praktyce bywa różnie, ale pomijam ten wątek. Natomiast innym prawem rządzi się profesjonalne wykonanie nowoczesnego akwarium na zamówienie Klienta. Klient płaci i wymaga. Tylko, że wielu Inwestorów na akwarystyce zna się jedynie pobieżnie, a w konsekwencji brakuje im wiedzy i doświadczenia, aby prowadzić i utrzymać dekoracyjne akwarium naturalne. To oczywiście nie jest żaden wstyd ani ujma.
Zatem dlaczego robię z tego dylemat ? Ponieważ założenie akwarium nie kończy się po zalaniu zbiornika wodą i włączenia wtyczek do prądu, czego Klient nie zawsze jest w pełni świadomy. W sukurs przychodzimy my – Wykonawcy – aby uzmysłowić potencjalnego końcowego Użytkownika o zakresie szans i ryzyka projektu akwarium naturalnego. Na podstawie swoich doświadczeń okołoprojektowych wnioskuję, że istotne jest omówienie priorytetów i celów z Inwestorem już na wczesnych etapach koncepcyjnych, kładąc mocny nacisk na wyłuszczenie obsługi akwarium po jego uruchomieniu.
Albo rybki, albo akwarium, czyli frazeologizm wiecznie żywy.
I wcale nie mam na myśli forsować odpłatny serwis akwarium u Klienta, a raczej dopasować nowoczesny projekt akwarium nie tyle do chęci Inwestora, co do jego faktycznych możliwości i umiejętności. Kiedy na moje pytania otrzymuję bezrefleksyjne odpowiedzi typu „poradzę sobie” to zaczynam mieć wątpliwości. Kwestionowanie kompetencji Klienta brzmi zbyt obcesowo ? Być może, ale wychodzę z założenia, że lepiej zwerbalizować konstruktywną krytykę na etapie projektowania i przygotowania budowy niż z rozpaczą obserwować marniejące akwarium roślinne oraz podupadające morale Inwestora. A proszę mi uwierzyć widziałem takie.
Zabrzmi to kolokwialnie, ale im bardziej roślinne ma być akwarium naturalne tym więcej pracy dla utrzymania zdrowia i kondycji będzie wymagało. Automatyzacja procesów podtrzymania życia usprawnia i odejmuje sporo trudu, ale nie eliminuje go całkowicie. Każdy projekt ekosystemu wodnego wymaga obsługi, kontroli, pomiarów, doglądania, analizowania zmian, zakupu i wymiany mediów. Akwarium roślinne potrzebuje poświęcenia przynajmniej 2h tygodniowo, a najlepiej 10-15 minut co dzień. Do tego cyklicznie co kilka miesięcy kilku dodatkowych godzin na grubsze zabiegi jak czyszczenie filtrów lub wymianę pustej butli CO2. Jeśli Użytkownik zlekceważy zabiegi higienizacyjnej wtedy biotop zlimituje swój potencjał, urodę i efekt dekoracyjny celowego lokalu mieszkalnego.
