Akwarium na zamówienie
Zlecenie dokończenia prac i wykonanie roślinnego akwarium na zamówienie.
Przedstawiam dekoracyjne akwarium na zamówienie, które miałem przyjemność zrealizować w roku 2021. To był jeden z pierwszych projektów wykonanych już pod szyldem pracowni roślin tropikalnych NATUREINHOUSE. Chociaż temat był mi znany jeszcze z poprzedniej działalności, to jednak czas jego realizacji i budowy trafił na zmiany właścicielskie w dotychczasowej spółce. Mimo ustąpienia pierwszeństwa byłemu Wspólnikowi, Klient ostatecznie zmienił wykonawcę i powierzył dokończenie prac i aranżację akwarium mojej firmie. W efekcie zrealizowałem zakres zaprojektowania oraz dokończenia budowy, czego przedmiotem było nieco ponad 700-litrowe akwarium roślinne.
Kontrowersyjna mała architektura prezentowanego akwarium na zamówienie.
Ten projekt akwarium już na etapie rysów koncepcji był bardzo ambitny, żeby nie powiedzieć kontrowersyjny. Mianowicie, mocno dyskusyjna była lokalizacja oraz wielkość zbiornika akwarium. Wizją Inwestora było wykorzystanie akwarium w zabudowie meblowej jako ściany działowej pomiędzy holem a… łazienką z prysznicem. Tak, akwarium w ścianie do łazienki ! Od samego początku Klient przewidywał przezierny projekt z masywną aranżacją wewnętrzną (hardscape) oraz gęstą roślinnością. Przynajmniej tak zakładał w miarę możliwości przesłonięcie wnętrza łazienki. Pomimo oczywistych obiekcji Inwestor miał pełne przekonanie do swojej idei i nie chciał nawet słyszeć o zmianie koncepcji. Faktem jest, że to jedyne miejsce w mieszkaniu na założenie tak dużego akwarium na wymiar.
Sam zbiornik może nie jest tych największych gabarytów, bo to niecałe ciut ponad 700-litrów wody, ale w tym akurat lokalu o względnie niedużej powierzchni mieszkalnej stanowi główny i dominujący obiekt dekoracyjny. Przyznam szczerze, że nieco obawiałem się, iż akwarium to mocno zdominuje dość wąską przestrzeń holu. Jednak Klient nie ustępował ani o centymetr gabarytu zbiornika. Koniec końców projekt wygląda świetnie, a wykonane roślinne akwarium łączy w sobie – centralną oś apartamentu, wyważony rozmiar, kapitalną aranżację korzenną oraz unikalną funkcję działową, która wzbudzi zaintrygowanie każdego gościa. Ukłony i brawo za odwagę pomysłodawcy !
Przejęcie placu montażu akwarium na zamówienie w mieszkaniu Klienta.
W chwili mojego włączenia się do aktywnej realizacji tego akwarium na zamówienie w dniu przejęcia placu budowy na miejscu były już uprzednio dostarczone i umocowane oba stelaże – dolny i górny oraz samo akwarium z komorą przelewową – wykonane przez poprzedników. Zgodnie ze sztuką dostęp do zbiornika zapewniono obustronny. Z jednej strony, od holu przewidziano w niedługim czasie montaż klasycznych uchylnych frontów z płyty meblowej, natomiast od strony łazienki wykonano wysuwaną na solidnych przemysłowych szynach ramę z przymocowaną ozdobną płytą kamienną. Od strony łazienki wykończenie było jednolite i naprawdę eleganckie.
Chciałbym w tym miejscu zrobić dygresję dotyczącą technologii i rozwiązania przelewu nadmiaru wody w układach z automatyczną podmianą (dolewką) wody. Pomimo, że byłem zaangażowany na wczesnym etapie projektu i właściwie można powiedzieć autoryzowałem rozwiązanie komory przelewowej to dzisiaj nie jestem zwolennikiem tego rozwiązania. Wiem, że komory przelewowe wewnętrze lub zewnętrzne przynajmniej w teorii są bardziej bezpieczne i nadal powszechnie stosowane. Jednak natura inżyniera skłania mnie do rozwiązania szczelnego przelotu przez dno zbiornika. W końcu do dyspozycji są przemysłowe rozwiązania i to technologii wysokociśnieniowych. Zatem czemu nie korzystać z rozwiązań, które są funkcjonalne i bezpieczne.
Kluczowy dobór technologii akwarium w uzgodnieniu z Inwestorem.
Mimo wszystko niektórych potencjalnych Klientów przeraża otworowanie dna akwarium, ponieważ wyobrażają sobie awarię i zalanie mieszkania lub domu. Teoretycznie zastosowanie komory komina przelewowego zmniejsza ilość wody, która mogłaby z akwarium wypłynąć w przypadku awarii. Tak, jeśli obliczymy geometryczną objętość to prawda. Natomiast w mojej ocenie występuje większe ryzyko awarii węża filtra zewnętrznego niż przelotu szczelnego przez dno. A hipotetyczna awaria węża filtra akwariowego spowoduje wypłynięcie z akwarium wody do górnego poziomu rurki ssącej. Jednym słowy to około 50% pojemności akwarium w zależności od producenta filtra czy technologii układu filtracyjnego. Dlatego też wykonawca akwarium powinien zabezpieczać realizację akwarium na zamówienie swoim ubezpieczeniem OC na pokrycie ewentualnych strat.
Natomiast komora przelewowa zwykle jest wąska z rurami technologicznymi zatem trudna w obsłudze. A ponieważ zwykły w niej mieszkać ryby i krewetki to trudno je z tamtą wyłowić. Dodatkowo komora przelewowa zmienia geometrię całego zbiornika. Chyba, że jest wewnętrzna, ale wtedy rzutuje na wewnętrzną aranżację ograniczając przestrzeń do jej budowy. Na koniec krawędź komory przelewowej jest wyraźnie widoczną linią co mogą Państwo zauważyć na zdjęciu. W przypadku prezentowanego akwarium na zamówienie zbiornik był już wykonany i nie było miejsca na zmiany.
Określenie ram technicznych podstawą realizacji akwarium na zamówienie.
Wracając do specyfikacji technicznej projektu to zakupione we własnym zakresie przez Inwestora prowadnice teleskopowe szyn typu heavy duty mają trudny do uwierzenia udźwig 150kg na jedną szynę ! Obawa o funkcjonalność na potrzeby wysuwanej po stronie łazienki kratownicy była niepotrzebna. Mimo całkowitej wagi suwanej konstrukcji dobrych 30-40 kilogramów to spasowanie do milimetra działa bez zarzutu. Dzięki temu całość zachowuje szczelność w obie strony. Woda z aktywnego prysznica nie przedostaje się do komory nad akwarium, a ewentualna wilgoć pochodzenia z akwarium nie objawia się w kabinie prysznica.
Pierwotnie druga para szyn miały zostać zamontowane także w dolnym stelażu o zupełnie innej funkcji i przeznaczeniu. Z uwagi na dosyć wysoką rzędną akwarium Inwestor od początku miał świadomość, że obsługa wnętrza habitatu z poziomu podłogi będzie bardzo trudna. Zatem wymyślił sobie wykorzystanie ogromnej nośności prowadnic i miał w planach ich wysuwanie pod platformę, na której mógłby stawać. Chociaż pomysł wcale nie był głupi to koniec końców operowanie z drabiny wzięło górą i koncepcja upadła.
Orientacja i kształt aranżacji wewnętrznej akwarium roślinnego.
Ponieważ ten projekt akwarium jest dość wysoki i szeroki w podstawie a naturę obiektu jest optycznie wielostronną to zabudowa wewnętrznej aranżacji akwarium (hardscape) musiała być osiowa. Osiowa, czyli pozycjonowana mniej więcej pośrodku podstawy, tak, aby przynajmniej z trzech stron zapewnić przestrzeń do frontowej szyby zarówno dla roślin jaki i mieszkańców akwenu. Natomiast osiowa i wysoka aranżacja ogranicza pole manewru i działań pielęgnacyjnych z przeciwległych stron. Zatem dwustronny dostęp do tak dużego podwodnego habitatu jest absolutnie obowiązkowy. Bez tego utrzymanie i higienizacja prezentowanego akwarium na zamówienie byłyby niezwykle trudne, jeśli nie niemożliwe. Przede wszystkim konieczne jest zapewnienie swobodnego dostępu do wszystkich planowanych stref tej głębiny akwarium roślinnego.
Jako szkielet aranżacji wewnętrznej użyłem 2 osobne karpy korzeni Red Moor Wood. Karpa to nic innego jak zakończenie konaru drzewa na granicy ziemi z rozwidleniem jego korzeni. Z uwagi na ich doskonały kształt w tym projekcie użyłem je odwrócone do góry nogami. Obie przymocowałem do dna silikonem tworząc dwie wyspy korzenne z dylatacją pomiędzy. Do tej podstawy doklejałem kolejne elementy mniejszych korzeni. Szacuję, że na całość aranżacji wewnętrznej zużyłem około 40 kg drewna włącznie z odpadem.
Specyfikacja techniczna dekoracyjnego akwarium na zamówienie.
Wymiary akwarium: V735-litrów, L150 x W70 x H70cm
Projekt technologiczny tego dekoracyjnego akwarium na zamówienie od samego początku zakładał pełne jego oprzyrządowanie. W związku z tym na wyposażenie trafiły między innymi automatyczna podmiana wody (zamiennie nazywana dolewką) oparta na sterowaniu czasowym elektrozaworem na źródle wody zimnej (w tym przypadku elektrozawór Aquamedic). Produkcja wody realizowana jest klasycznie poprzez filtrację osmotyczną RO3 (100GDP) i laminarne dolewanie czystej wody w trybie codziennym. Komora przelewowa akwarium odprowadza nadmiar wody (zanieczyszczonej) do kanalizacji.
Przyjmuje się, że w akwarium roślinnym należy podmienić około 30% wody tygodniowo. Algorytm automatycznej podmiany wody jest następujący. Obliczamy pojemność akwarium, czasem powiększona o objętość filtrów zewnętrznych lub sumpa (jeśli występuje) i mnożymy razy 0,3. Uzyskujemy w ten sposób tygodniową wartość świeżej wody. Dzielimy na 7 i otrzymujemy dzienną porcję. Natomiast ponieważ jest do dopełnianie i poniekąd rozcieńczanie zanieczyszczonej wody to warto przyjąć współczynnik. Proponuję mnożnik 1,15.
Otrzymujemy wynik w litrach, ile świeżej wody dziennie potrzebujemy aplikować do akwarium roślinnego. Następnie uruchamiamy przepływ wody przez filtr RO3 i z stoperem w ręku mierzymy czas produkcji np. 1 litra czystej osmotycznej wody. Dalej pozostaje nam zaprogramować regulator czasowy sterujący elektrozaworem zimnej wody na obliczoną ilość minut potrzebną do wyprodukowania określonej porcji wody. Do indywidualnej decyzji każdego Inwestora akwarium na zamówienie jest pora dnia dopełniania zbiornika.
Dla jednych niezbędne, a dla innych uzupełniające wyposażenie akwarium na zamówienie.
Wśród akcesoriów znalazło się oczywiście także automatyczne podawanie nawozów. Zastosowałem dozownik NMDP-5. W normalnym trybie pracy akwarium roślinnego podaję 4 płyny, natomiast wygodnie jest mieć 5-tą pompę perystaltyczną dozownika pozostającą w awaryjnym obwodzie. Standardowym wyposażeniem jest również komputer sterowania pH (Macro Aqua), czyli dozowania dwutlenku węgla CO2 z butli ciśnieniowej 5-litrowej. Wiele z tych technologii jest już powszednia i chętnie stosowana w nowoczesnych akwariach naturalnych.
Nadfiltracja i oświetlenie roślinnego akwarium na zamówienie.
Chwili zastanowienia i dyskusji wymagał dobór filtrów mających obsłużyć to akwarium na zamówienie. Pierwotnie Klient stanowczo oczekiwał, aby filtry były ciche. Całkiem zrozumiałe, tylko, że wśród akcesoriów i wyposażenia akwarium roślinnego, są urządzenia cyklicznie nawet głośniejsze od filtrów. Ostatecznie Inwestor nieco odpuścił swoje wymagania i mogłem zastosować sprawdzone i moje ulubione rozwiązanie do tej wielkości akwarium dekoracyjnego, tj. kubły Fluval serii FX. Z uwagi na ograniczenia dostępnej przestrzeni pod zbiornikiem wybór padł na dwa filtry FX4. W linii jednego z nich wpiąłem reaktor CO2 (Aquamedic, Reactor 1000) do nasycania strumienia wody dwutlenkiem węgla.
Z uwagi na dwustronną i narożną naturę tego akwarium na zamówienie, a więc w konsekwencji osiową aranżację wewnętrzną – oświetlenie wymagało dwóch osobnych równoległych belek. Dlaczego ? Osiowa i dość wysoka aranżacja korzenna (przypominam, że miała na celu zasłonięcie łazienki) byłaby naturalną barierą dla światła w przypadku pojedynczej, choćby mocnej belki lub panelu. Oba fronty zwyczajnie byłyby niedoświetlone w dolnych partiach. Ostatecznie wybór padł na koreańskie lampy wiszące Twinstar SP1200 – 2 sztuki. Są wysterowane kontrolerem trybu świt-zmierzch – od tego samego dostawcy lamp.
Dzisiaj zmuszony jestem przyznać, że sterowniki te, mimo, że spełniają zadanie to grzeją się potwornie i nie mam do nich przekonania. Tym bardziej, że dwie lub cztery lampy wymagają multiplikowania sterowników a z nieznanego mi powodu bardzo słabo utrzymują stałą godzinę. Obecnie w innym projekcie z Twinstarami podłączyłem inny wielokanałowy sterownik i sprawdza się idealnie.
Retencja zużytej wody z akwarium do celów podlewania kwiatów doniczkowych.
Ponieważ Zamawiający jest pasjonatem roślin wszelkiej maści i na dość sporym tarasie przynależnym do apartamentu uprawia rozmaite rośliny balkonowe to w zanadrzu miałem dla niego ciekawe rozwiązanie. Zaproponowałem odzysk wody zużytej z jej podmiany oraz retencję na cele podlewania kwiatów doniczkowych. Działa to w następujący sposób, że nadmiar wody z akwarium komorą przelewową najpierw trafia do 40-litrowego zbiornika retencyjnego poniżej. Zbiornik akwarium, beczka i kanalizacja są w szyku kaskadowym. To znaczy, że nadmiar wody z drugiego stopnia (czyli zbiornika wody do podlewania) jego przelewem trafia do kanalizacji. Ponieważ automatyczna dolewka działa w trybie codziennym to zbiornik retencyjny analogicznie uzupełniany jest non-stop.
Rezerwuar retencyjny jest wyposażony w zanurzeniową pompę sterowaną z włącznika manualnego. Orurowanie jest wyprowadzone z beczki z możliwością podłączenia węża ogrodowego szybkozłączką. Chociaż wydaje się to wygodne to osobiście nie jestem fanem węży ogrodowych z uwagi na problem z ich schowaniem, kiedy nieużywane oraz pozostającą w wężu wodą. Wolę napełniać konewkę z pompy i podlewać rośliny ręcznie, ale to już kto co lubi i preferuje.
EDIT: 2023.12.17. W sumie zrealizowałem już pięć różnych projektów z właśnie taką retencją wody do podlewania kwiatów na przykład doniczkowych. I to zarówno pod akwariami jak i pod terrariami roślinnymi. W czasach niemal koniecznej oszczędności wody słodkiej warto promować ten pomysł, zwłaszcza, że rośliny doniczkowe dobrze rosną na wodzie z akwarium, jego odmulania, czy wodzie z filtrów i płukanych mediów filtracyjnych.
Dobór roślin i nawożenie w naturalnym akwarium na zamówienie.
Dostawa roślin akwariowych pochodziła z plantacji Stoffels i obejmowała następujące rośliny. Microsorium Thin Leaf, Microsorium Windelov, Anubias Nana Mini, Cryptocoryne Albida, Cryptocoryne Lucens, Cryptocoryne Petchii, Echinodorus Tenellus. A także Eustralis Stellata, Ludwigia Arcuata, Rotala Wallichii, Staurogyne Repens, Bucephalandra Green Velvet, Nymphaea Tiger Lotus, Barclaya Longifolia. Chociaż dzisiaj w zbiorniku rośnie wiele więcej gatunków i odmian, jako że Użytkownik rozwija aktywnie swoją pasję i zaszczepia kolejne rośliny już we własnym zakresie.
Dyskutując o linii nawożenia to jestem stały w uczuciach. Od wielu lat stosuję i rekomenduję swoim Klientom produkty AQUAFOREST. Zatem i w tym przypadku nie było wyjątku. Linia stałych płynów i nawozów uzupełniających to dekoracyjne akwarium na zamówienie obejmuje AF Macro, AF Micro, AF Carbo, AF Water Conditioner. Na starcie całego projektu dozowany były także bakterie AF Life Essence oraz AF K Boost, czyli potas.
W ramach wymiennych wkładów do filtrów zewnętrznych rekomenduję węgiel aktywny Fluval Carbon oraz wkład usuwający nadmiary fosforu AF Anti Phosphate. W przypadku rozwoju okrzemków w niektórych projektach zalecam także stosowanie wkładu JBL Silikatex Rapid.
Mimo zamówienia akwarium pod klucz mile widziany jest udział Klienta w jego budowie.
Potrzebuję zaznaczyć, że Klient mimo zlecenia całego zakresu założenia akwarium pod klucz to aktywnie uczestniczył w procesie projektowania i budowy. To było dobrym prognostykiem do przyszłego wyzwania, czyli samodzielnej obsługa akwarium. A że podłączenia instalacji hydraulicznych oraz wykonanie wewnętrznej aranżacji trwały kilka długich tygodni to dzięki temu spędziliśmy wiele godzin na rozmowach o ryzykach i szansach całego projektu roślinnego. Oprócz tego mieliśmy okazję przedyskutować także triki prowadzenia tak dużego zbiornika.
Godne uwagi i jednocześnie uznania jest, że Użytkownik do dzisiaj sumiennie trzyma reżim i doskonale wywiązuje się z zaplanowanych zadań i prac higienizacyjnych akwarium. Akwarium płynnie wystartowało i bezproblemowo przeszło proces dojrzewania. Obserwując dzisiaj jak dalej rozwija się projekt akwarium na zamówienie pod Inwestora własną obsługą i pielęgnacją obaj jesteśmy bardzo zadowoleni.
PS. Koniec końców od strony łazienki ostatecznie zamontowana została roleta zasłaniająca widok jej wnętrza od strony holu. To było do przewidzenia, no ale cóż, uczymy się całe życie 😉 Nie mniej świetnie jest podziwiać to dekoracyjne akwarium roślinne z trzech stron, ponieważ każda jest odmienna zarówno układem korzeni, doborem roślin oraz grą światła.
Jako zwieńczenie wspólnej pracy zdjęcie projektu zostało wysłane na coroczny konkurs IAPLC 2022, w którym zajął przyjemne 738 miejsce.
Zadowolenie Klienta zwiększa szansę na marketing szeptany i kolejne akwaria na zamówienie.
Na koniec oto co napisali o swoim roślinnym akwarium sami Inwestorzy po jego dostawie i wykonaniu:
„Pomysł na akwarium powstał wiele lat temu, a okazja na realizację planu nadarzyła się przy większym remoncie mieszkania. Centralna lokalizacja akwarium jest mocnym, dekoracyjnym akcentem, a jego życie codziennie przypomina o naszych pasjach związanych z wodą i nurkowaniem.” Zofia i Maciej
Podsumowując, ten projekt akwarium był jednocześnie przyjemnością i wyzwaniem. Po pierwsze akwarium z kominem przelewowym, za którego rozwiązaniem nie przepadam. Po drugie szeroki w podstawie i głęboki zbiornik do tego na dość wysokim stelażu. Budowa aranżacji wewnętrznej była trudna. Wcale nie mało wymagający Klient, chociaż to akurat zawsze dobry prognostyk. Zdecydowanie wolę współpracować z Inwestorami mającymi własne zdanie, pomysły i przemyślenia niż takimi co poddają się ocenie i wykonaniu. Mimo, że zrealizowanie tego akwarium na zamówienie pochłonęło mnóstwo czasu to nie żałuję ani godziny spędzonej przy realizacji tego zdania.
Nowy rozdział opisywanego akwarium na zamówienie.
EDIT 2023.12.17. Historia tego dekoracyjnego projektu roślinnego jest dla mnie niezwykle pozytywnym doświadczeniem. Klient tak doskonale opanował sztukę jak dbać o akwarium, że ilekroć odwiedzam lokal i Inwestorów to nie mogę wyjść z podziwu jak dobrze akwarium się prezentuje. Jest zdrowe i w na tyle dobrej kondycji, że od chwili startu projekt ten szacuję wygenerował około 100 litrów roślin z przycinki. Przy czym były to głównie wolno rosnące rośliny z rodzaju Microsorium, Anubias i Bucephalandra. Jak być może doczytacie Państwo z kolejnych relacji zaprosiłem Klienta, a obecnie mogę chyba śmiało powiedzieć Kolegę do wspólnej realizacji nowego akwarium na zamówienie.
Natomiast w lokalu, w którym zrealizowałem prezentowane akwarium roślinne obecnie szykujemy nowy projekt tym razem terrarium roślinnego. Już niedługo będziemy budować paludarium o nieforemnej podstawie oraz otwartym froncie. Na dziś doprowadzone są instalacje wodne oraz stelaż pod terrarium na zamówienie. Więcej szczegółów już zapewne w osobnym wątki i pełnej relacji. Chyba obaj nie możemy się już doczekać dostawy gabloty szklanej terrarium i rozpoczęcia prac aranżacyjnych.
