Akwarium w ścianie

Koncepcja akwarium w ścianie meblowej dzielonej przestrzeni biurowej.
Koncepcja akwarium w ścianie meblowej dzielonej przestrzeni biurowej.

Wprowadzenie.

Niniejszy artykuł opracowałem z myślą o projektantach wnętrz celem przybliżenia niuansów projektowania akwarium z naciskiem na wielce funkcjonalną koncepcję akwarium w ścianie. Rok do roku obserwuję zrównoważony przyrost liczby potencjalnych Klientów zainteresowanych założeniem akwarium w domu, biurze lub lokalu użytkowym. W teorii budowa akwarium słodkowodnego nie jest specjalnie skomplikowanym przedsięwzięciem, tym bardziej że na rynku są dostępne w sprzedaży gotowe zestawy. Jeśli jednak rozważamy zaprojektowanie akwarium na wymiar (1) i do tego wkomponowane w architekturę pomieszczenia to szybko natrafimy na szereg wątpliwości technicznych mogących rzutować na przyszłą eksploatację i jego utrzymanie. Łatwo przeoczyć istotne detale, zwłaszcza jeśli na projekt i założenie akwarium decydujemy się po raz pierwszy, a ewentualne konsekwencje mniej lub bardziej wpływają na końcowy sukces i zadowolenia Inwestora.

Współpraca okołoprojektowa budowy akwarium w ścianie.

W wykształcenia jestem inżynierem i już od ponad 20 lat zawodowo czynnie współpracuję z biurami projektowymi oraz wykonawcami branżowymi spinając realizację zadań budowlanych. Na potrzeby nowych inwestycji dzielę się swoją wiedzą i doświadczeniem z zakresu projektowania i budowy habitatów żywych dekoracji. Opracowuję i wydaję wytyczne elektryczne, sanitarne i konstrukcyjne do spersonalizowanych projektów akwariów roślinnych oraz terrariów tropikalnych. Wsparcie techniczne, szukanie rozwiązań do trudnych przypadków i rozwiewanie wątpliwości Klientów są nie tylko moją codzienną pracą, ale i pasją. Niniejszym artykułem udostępniam szereg wizualizacji zastosowania tytułowego akwarium w ścianie. Liczę, że przydadzą się Państwu do celów analizy możliwości wykorzystania potencjału takiej dekoracji w własnych projektach wnętrz.

Spieszę jednak zaznaczyć, że sam nie jestem architektem, nie śledzę nowinek branż wnętrzarskich ani meblowych. Zatem uprzejmie proszę przymknąć oko na rozwiązania materiałowe, kolorystyczne, grę światła, czy nawet ład przestrzeni na moich wizualizacjach. Te zostały przeze mnie uproszczone lub narysowane jak mi fantazja podpowiedziała. Głównym zadaniem tych obrazów jest zaprezentowanie idei projektu akwarium w ścianie, a nie rozwiązań architektonicznych lokalu. W przypadku dalszego Państwa zainteresowania chętnie przygotuję indywidualny projekt techniczny takiego akwarium, włącznie z uzgodnieniami branżowymi. Jeśli chodzi o same wizualizacje swoboda rysowania i licencjonowane aplikacje umożliwiają mi opracowywanie celowych wizualizacji także pod inne, konkretne potrzeby i projekty Klientów.

Wizualizacja możliwości dekoracyjnych dużego akwarium w ścianie salonu domu jednorodzinnego.
Wizualizacja możliwości dekoracyjnych dużego akwarium w ścianie salonu domu jednorodzinnego.

Terapeutyczny wpływ akwarium na nasze zdrowie.

Dlaczego w ogóle warto rozważyć inwestycję w akwarium ? Otóż regularne aktywne obserwowanie życia w akwarium wpływa bardzo korzystnie na samopoczucie oraz zdrowie. Naukowcy udowadniają, że codzienne poświęcanie własnej uwagi akwarium redukuje ciśnienie krwi oraz poprawia pracę serca. Dla osób prowadzących ruchliwy tryb życia lub pełniących wymagające i stresujące obowiązki zawodowe posiadanie akwarium może mieć zbawienną i terapeutyczną moc na kondycję psychiczną i emocjonalną. Zwłaszcza dla mieszkańców dużych aglomeracji ubogich w naturalne środowisko taki domowy nieduży ekosystem może stanowić substytut obcowania z przyrodą. Myślę, że każdy kto miał okazję chociaż chwilę zawiesić się przed tym żywym zielonym ekranem przyzna, że akwarium koi nerwy i spowalnia czas.

Natomiast jest jeden podstawowy warunek. Aby akwarium przyciągało spontaniczną uwagę i odwdzięczało się faktycznym wpływem terapeutycznym samo musi być dobrej kondycji a jej mieszkańcy – zarówno fauna jak i flora – równie dobrego zdrowia. I mimo, że założenie akwarium w teorii nie stanowi wielkiego wyzwania to już jego utrzymanie i wyciągnięcie tej zdrowej esencji takie oczywiste nie jest. Natomiast na skuteczność obsługi i pielęgnacji akwarium naturalnego rzutuje prawidłowe jego zaplanowanie, zaprojektowanie i wykonanie. Daleki jestem od propagowania defetystycznych wizji, ale proszę mi uwierzyć, że zlekceważenie pewnych wytycznych projektu akwarium może skutkować permanentnym rozchwianiem ekosystemu już na etapie eksploatacji. A takie akwarium odwrotnie do zamierzonego celu może jedynie przysporzyć nerwów i zmartwień.

Akwarium w ścianie, czy w zabudowie meblowej.

Na wstępie warto się pochylić nad zależnościami pomiędzy koncepcją akwarium w ścianie oraz akwarium w zabudowie meblowej (2). Jeszcze 25 lat temu akwarium w ścianie kojarzyło się tylko i wyłącznie z zbiornikiem umieszczonym w wnęce murowanej ściany. W tamtych czasach akwaria miały wiele ograniczeń wykonawczych i duże zbiorniki były rzadkością. Ponadto mury ścian były zarówno grube jak i nośne co sprzyjało osadzaniu w ciężkich obiektów. Oczywiście udokumentowanych jest wiele wyjątków nie mniej to raczej była domena małych i średnich akwariów. Współcześnie budownictwo stosuje zdecydowanie cieńsze ścianki działowe, a produkcja akwariów umożliwia bezpieczne klejenie wielkich gabarytów. W konsekwencji dzisiaj wykonanie akwarium w ścianie niemal obligatoryjnie wymaga własnej podkonstrukcji nośnej, a w ślad za tym obudowy meblowej.

Jednak idea akwarium w zabudowie meblowej powstała niezależnie i była raczej odpowiedzią na potrzeby i poszukiwanie bezpiecznej lokalizacji dla kruchego akwarium. Nowoczesny rynek produkcji mebli na wymiar otworzył perspektywy na swobodne implementowanie akwariów w ramach większych brył meblowych. A że coraz częściej decydujemy o stylu lokalu wybierając stolarkę budowlaną i wykończeniową to i więcej ciągów meblowych sobie życzymy. Owa zabudowa meblowa bywa zintegrowana z murami lokalu lub sama w sobie stanowi ściany działowe i wyznacza szlaki komunikacyjne. Co za tym idzie, rozważając aspekty wizualne, wykonawcze i eksploatacyjne takiego podwodnego ogrodu to obie koncepcje akwarium w ścianie oraz akwarium w zabudowie meblowej przeplatają się wzajemnie posiadając zbieżne szanse i ryzyka. Zatem opisywane poniżej wytyczne można śmiało zastosować do obu wariantów zamiennie.

Wizualizacja dwustronnego akwarium w ścianie zabudowy meblowej.
Wizualizacja dwustronnego akwarium w ścianie zabudowy meblowej.

Oddziaływanie wilgoci akwarium w ścianie lub zabudowie meblowej ?

Idea obudowania akwarium w ścianie oraz jego wariantu w pełnej zabudowie meblowej nie jest już taka młoda a mimo to nadal spotyka się z pewnymi wątpliwościami wśród Inwestorów. Zasadniczą jest obawa o trwałość i żywotność mebla w kontakcie z wilgocią pochodzącą z akwarium i jego hydraulicznego wyposażenia. Obiekcje są logiczne, aczkolwiek obecnie mamy do dyspozycji rozwiązania techniczne skutecznie zabezpieczające i znoszące potencjalne ryzyka. Aby prawidłowo zaprojektować taki obiekt oddziaływanie wilgoci należy rozważać na trzech osobnych polach. I są to zachlapania frontów i podłogi podczas ogólnych prac serwisowych, odparowanie wody i jej kondensacja w strefie komory oświetlenia nad akwarium w ścianie, a także odparowanie wraz z możliwym zamoczeniem komory pod akwarium w trakcie cyklicznych grubszych prac porządkowych.

Pierwszym ryzykiem jest incydentalne pochlapanie zabudowy meblowej wodą z naszego akwarium w ścianie podczas codziennej jego obsługi. Skala potencjalnego zamoczenia bywa odwrotnie proporcjonalna do wprawy i doświadczenia Użytkownika akwarium. Chodzi głównie o manualne prace w samym zbiorniku jak przycinanie roślin, ręczne usuwanie martwej materii, czyszczenie szyb od środka, a także odmulanie dna. Nie sposób jest całkowicie wyeliminować i uniknąć pochlapania mebla od mokrych rąk, narzędzi, czy też wyciąganych z akwarium nieczystości. Zwykle są to niewielkie ilości wody, aczkolwiek zdarzają się raczej regularnie. Oczywiście bieżące wycieranie powierzchni zabudowy jest obligatoryjne, aczkolwiek i tak rekomenduję zastosowanie stalowego stelaża malowanego antykorozyjnie jako podstawę akwarium z blatem z sklejki liściastej (lub innej wodoodpornej). Ponadto oczywistym wyborem będą wilgocioodporne lub lakierowane płyty zabudowy meblowej.

Kondensacja pary wodnej w przestrzeni nad akwarium w ścianie.

Nowoczesne aranżacje wewnętrzne akwariów roślinnych zbudowane są z bardzo wielu naturalnych korzeni i masywnych kamieni. Ich umieszczenie w zbiorniku i bezpieczne ułożenie tak zwanego hardscape’u wymaga swobodnego dostępu od góry i kubatury przestrzeni nad samym akwarium. Równocześnie duże akwaria roślinne wymagają wyposażenia w szereg czasem kilku lamp oświetleniowych zwykle zawieszanych na stalowych linkach. Dla zapewnienia efektywności lampy zawiesza się je kilkadziesiąt centymetrów nad lustrem wody. Mimo, że od siebie technologicznie niezależne to oba wspomniane powyżej uwarunkowania wymuszają wspólny cel, tj. zapewnienie nad projektowanym akwarium w ścianie wolnej komory (półki) przynajmniej rzędu 60cm. Znaczna powierzchnia boków, pleców i stropu zabudowy meblowej tejże przestrzeni stanowi pole kondensowania pary wodnej oraz potencjalnego występowania niechcianego grzyba od wilgoci. Przynajmniej w teorii.

W praktyce jest kilka sposobów na ograniczenie odparowania oraz wyeliminowanie zagrożenia kondensacji w zabudowie meblowej nad akwarium w ścianie. Zanim jednak o rozwiązaniach to najpierw warto przytoczyć podstawy fizyczne. Kondensacja jest roszeniem się pary wodnej powstałej z odparowania wody. Odparowanie z kolei jest efektem różnicy temperatury i ciśnienia pomiędzy stanami skupienia wody i powietrza. Upraszczając im wyższa temperatura wody w akwarium względem temperatury pokojowej tym bardziej intensywne obserwujemy parowanie. Różnica ciśnienia miałaby dodatkowe znaczenie dla wariantu akwarium otwartego, natomiast w naszym przypadku akwarium w ścianie lub zabudowie meblowej jego wpływ jest ograniczony. Skraplanie wody z kolei występuje, kiedy temperatura powierzchni kontaktowej jest znacznie niższa od temperatury pary wodnej.

Koncepcja zastosowania akwarium w ścianie sali konferencyjnej biura.
Koncepcja zastosowania akwarium w ścianie sali konferencyjnej biura.
Zapobieganie roszeniu zabudowy meblowej akwarium.

Co nam z tego wynika ? Jeśli ograniczymy odparowanie wody z akwarium to uzyskamy niższe nasycenie parą wodną w komorze zabudowy meblowej naszego akwarium w ścianie. Mniej pary wodnej to mniej potencjalnego kondensatu. Fakt pierwszy – zmniejszając różnicę temperatury wody w akwarium względem temperatury pokojowej minimalizujemy proces parowania. Fakt drugi – ograniczając temperaturę w komorze nad akwarium zmniejszymy gradient temperatury z powierzchnią kontaktową (zbieżną z temperaturą pokojową) a zatem ograniczymy proces skraplania resztek pary wodnej. Reasumując, aby zminimalizować oddziaływanie wilgoci z powietrza na zabudowę meblową to celem projektowym technologii akwarium w ścianie powinno być zapewnienie i utrzymywanie temperatury wody w akwarium, temperatury powietrza w komorze oświetlenia na zbliżonym poziomie do użytkowej temperatury pomieszczenia, niezależnie od pory roku.

Jak to uzyskać ? Co prawda w sprzedaży są dostępne chłodziarki akwariowe oparte na sprężarce, ale są to urządzenia bardzo energochłonne i głośne. Natomiast całkiem naturalnie obniżymy temperaturę wody akwarium poprzez codzienną dolewkę porcji zimnej wody wodociągowej. System zautomatyzowanej podmiany wody coraz śmielej wchodzi jako standard wyposażenia nowoczesnych akwariów w ścianie lub zabudowie meblowej i łączą w sobie 2 funkcje – sanitarną oraz dyskutowaną regulacji temperatury wody. Jeśli chodzi o utrzymanie niskiej temperatury i niskiego ciśnienia par nasyconych powietrza w strefie nad akwarium to rekomenduję stosowanie dedykowanych lamp akwarystycznych o niskiej emisji cieplnej, a do tego wentylację zabudowy meblowej naszego akwarium w ścianie. Wentylacja grawitacyjna może być średnio wydajna, natomiast wentylacja mechaniczna oparta na wolnoobrotowych cichych wentylatorach jest zdecydowanie bardziej skuteczna.

Jako wariant można wykorzystać strumień klimatyzowanego powietrza do celu rozpraszania temperatury w zabudowie. Aczkolwiek to już wymaga indywidualnego przemyślenia na etapie projektu wykonawczego.

Wilgoć w komorze technicznej wyposażenia hydraulicznego akwarium.

Niezależnie od wariantu akwarium w ścianie, akwarium w zabudowie meblowej, czy też ich kombinacji, gdzieś należy przewidzieć przestrzeń na wyposażenie techniczne, hydrauliczne, a w tym filtrację. Zwykle takie miejsce jest pod samym akwarium. Wykonawcy budżetowych projektów nierzadko opierają filtrację akwarium na tzw. sumpie. Jest to zwykle duży otwarty zbiornik z wkładami filtracyjnymi w przegrodach, przez które pompowana jest woda z akwarium. Co prawda sump akwariowy ma kilka zalet – jest tani, jest objętościowy oraz widać gołym okiem stan jego zanieczyszczenia, ale równie istotne wady. Przede wszystkim jest głośny, nierzadko wychlapuje wodę i ogólnie znacznie podnosi wilgotność w komorze technicznej. Do tego jego czyszczenie odbywa się na miejscu, pod akwarium w ścianie meblowej, a jest to robota brudna i mokra.

Obecnie powszechną alternatywą są akwarystyczne kanistrowe filtry zewnętrzne pracujące w zamkniętych układach hydraulicznych. W zależności od wielkości akwarium filtry można multiplikować, ale nawet te duże są łatwe w odpinaniu i wygodne w przenoszeniu – zwykle do wanny lub kabiny prysznicowej. Oparcie filtracji na kubełkowych filtrach akwariowych zapewni porządek, sterylność oraz wykluczy wilgoć w szafce pod akwarium w ścianie lub innej zabudowie meblowej. Wyjątkiem jest pewna techniczna nowość, tj. wbudowanie pod akwarium osobnego zbiornika na retencję wody zużytej do celów podlewania domowych roślin doniczkowych. Wtedy warto rozważyć zduplikowanie wentylacji mechanicznej, która skutecznie wyrówna temperaturę i ciśnienie powietrza w zabudowie meblowej.

Idea wielostronnego akwarium w salonie.
Idea wielostronnego akwarium w salonie.

Dostęp roboczy od frontu akwarium w ścianie.

Opis podstaw projektowych rozpocząłem od problematyki ewentualnego wpływu wilgoci, ponieważ ten jest zwykle głównym zmartwieniem potencjalnego Zamawiającego. Jednak w mojej ocenie pierwszym i krytycznym punktem każdej analizy wykonawczej akwarium w ścianie lub zabudowie meblowej powinna być dyskusja o dostępie do wnętrza akwarium. Albowiem o urodzie podwodnego habitatu przede wszystkim decyduje jego długotrwała kondycja zdrowotna, a ta jest bezpośrednio uzależniona od jakości prac pielęgnacyjnych także toni wodnej. Zapewnienie swobodnego dostępu od FRONTU strony ekspozycyjnej projektowanego akwarium jest absolutną koniecznością. Jeśli akwarium jest dwustronne to bardzo, ale to bardzo mocno rekomenduję techniczny dostęp z obu stron. W przypadku akwarium wielostronnego, np. w formie słupka, wystarczą dwa otwierane fronty nad akwarium, ale najlepiej po dłuższych i przeciwległych jego bokach.

Wydaje się oczywiste, prawda ? Niestety niekoniecznie, a zwłaszcza w wariancie klasycznego akwarium w ścianie murowanej. Byłem osobiście zaangażowany w kilka projektów akwariów wsuniętych w dopasowane ciasne wnęki ścienne i od strony architektonicznej każda perełka wyglądała obłędnie od frontu ekspozycyjnego. Jednak eksploatacja takich akwariów jest absurdalnie trudna i w perspektywie czasowej jest praktycznie niemożliwe utrzymać najwyższą jakość witalną całego habitatu. Bieżące prace sanitarne akwarium wymagają usuwania martwej materii, przycinania nadmiaru roślin, utrzymania czystości dna, a także skrobania szyb bocznych, czyli zakresu działań przestrzennych w pełnym zakresie słupa wody. Co prawda takie akwarium w ścianie ma zwykle techniczny dostęp z drugiej strony ściennej przegrody, czyli od tyłu akwarium, więc wielu Inwestorów wychodzi z założenia, że będzie wystarczające. Nic bardziej mylnego.

Rozwiązaniem jest wysoka zabudowa meblowa akwarium w ścianie.

Do skutecznej i precyzyjnej higienizacji wnętrza akwarium absolutnie konieczne jest pole widzenia nad prowadzonymi pracami. Tego nie zapewni Użytkownikowi ani widok z góry przez falujące lustro wody, ani od tyłu z reguły zabudowanego aranżacją hardscape oraz zagęszczonego roślinami akwariowymi, ani lustro, ani kamera. Pozostaje bezwzrokowa praca na wyczucie i na dotyk, które nie są ani sprawne, ani niezawodne. Niestety nie wystarczy pozostawienie 10-15cm na grubość ramienia nad górną krawędzią akwarium w ścianie od jego frontu. Zakres prac przestrzennych oznacza konieczność dosięgnięcia zarówno dna jak i wyższych partii, a wszystko przy zgiętym w łokciu ramieniu i pochylonej sylwetce, aby obejmować wzrokiem swoje działania. Przy obsłudze większego akwarium w ścianie nierzadko konieczne jest zanurzenie całej ręki, aż po bark.

Zatem jakie jest na to rozwiązanie ? Możliwości są dwie. Pierwszą jest wykucie wyższej wnęki np. o dodatkowe 30-40cm ponad planowaną krawędź akwarium w ścianie i jej zabudowa uchylnym frontem wraz z ramką okalającą. Druga to pełnowymiarowa wnęka od podłogi do stropu w którą wstawiam stelaż z dolną zabudową, właściwe akwarium oraz drugi stelaż z górną zabudową. Faktem jest, że to transformacja klasycznego akwarium w ścianie na akwarium w zabudowie meblowej i utrata efektu jamy w murze. Jednak na podstawie doświadczeń w użytkowaniu takich akwariów rekomenduję poświęcenie architektury na korzyść znacznego zwiększenia szansy właściwego zadbania o jego zdrowie i kondycję. Wtedy równie dobrze przyciągnie uwagę, zainteresowanie i podziw. Tym bardziej, że współczesne rozwiązania meblowe z pewnością pozwolą na optyczną rekompensatę.

Wizualizacja podłużnego akwarium w ścianie niedużego domowego gabinetu.
Wizualizacja podłużnego akwarium w ścianie niedużego domowego gabinetu.
Planowanie dostępu do wielostronnego akwarium w ścianie.

Ograniczając rozważania projektowe jedynie do akwariów czterobocznych, analogiczne do wcześniejszego akapitu jest planowanie dostępu roboczego dla wielostronnego akwarium w ścianie lub zabudowie meblowej. Wcale nierzadkim wyborem jest realizacja akwarium dwustronnego w przegrodzie ściany murowanej. Taki projekt cechuje ekspozycja w dwóch przyległych pomieszczeniach, np. akwarium w kuchni (3) oraz salonie po drugiej stronie. Dzieląc podstawę takiego akwarium na przynajmniej 3 plany – front pomieszczenia 1, hardscape i rośliny, front pomieszczenia 2 – to zwykle są to akwaria o szerokości większej niż akwarium jednostronne przyległe do ściany. Aby zapewnić funkcję dekoracyjną dyskutowanego akwarium w ścianie po obu stronach przegrody to logiczna jest konieczność jego zaopatrzenia serwisowego z obu stron. Zaprojektowanie dostępu jednostronnego wywoła do tablicy dokładnie ten sam niechciany problem eksploatacyjny opisany powyżej.

Wariant dwustronnego akwarium narożnego nie wymaga otwieranego frontu z boku konstrukcji o ile jest zapewniony standardowy dostęp po dłuższym jego boku. Natomiast koncepcja wielostronnego akwarium w ścianie zwykle proponowanego w ramach pełnej zabudowy ciągu meblowego na rozdrożu pomieszczeń powinna mieć zapewniony dostęp po najdłuższych bokach zbiornika. W przypadku wątpliwości rekomenduję kontakt telefoniczny. W trakcie nawet krótkiej rozmowy mogę zasugerować funkcjonalne rozwiązania. Przy czym powyższe rozważania dotyczą dostępu serwisowego do wnętrza akwarium. Natomiast wybór otwierania frontów do dolnej komory technicznej jest już wtórnym problemem. Owszem wygodnie, kiedy jest zbieżny z górnym, ale nie jest to obligatoryjne.

Wizualizacja wielostronnego akwarium w ściennej zabudowie meblowej oddzielającej jadalnię i kuchnię.
Wizualizacja wielostronnego akwarium w ściennej zabudowie meblowej oddzielającej jadalnię i kuchnię.
Lokalizacja komory wyposażenia akwarium w ścianie lub zabudowie meblowej.

W skład wyposażenia technicznego akwarium roślinnego wchodzi kilka równorzędnych zautomatyzowanych systemów podtrzymania życia. Niektóre z nich, np. filtry kubełkowe są ciężkie i muszą stać na solidnej podstawie. Należy się liczyć, że całość przestrzeni pod akwarium w ścianie lub w zabudowie meblowej zostanie zarezerwowana na cel techniczny. Inwestorzy często zapytują z nadzieją na wykorzystanie części zabudowy pod akwarium na potrzeby domowe. Nie zaprzeczę, że w teorii jest wykonalne upakowanie całości wyposażenia w np. połowie komory pod akwarium. Jednak stanowczo tego nie rekomenduję. Ścisk i plątanina przewodów hydraulicznych znacznie utrudnią obsługę serwisową podzespołów i zwiększą ryzyko przypadkowego mechanicznego rozszczelnienia układu. W osobnym artykule opisującym realizację projektu naturalnego akwarium w ścianie (4) obrazuję jak bardzo skomplikowany jest układ wsparcia roślinnego akwarium naturalnego.

Natomiast w przypadku absolutnego braku możliwości adaptacji przestrzeni pod akwarium na cele techniczne – na przykład z powodów estetycznych lub sanitarnych – można rozważyć transfer mediów do projektowanego akwarium na odległość. Dotyczy to raczej dużych akwariów. W takim przypadku na wyposażenie hydrauliczne i systemy podtrzymania życia akwarium musi zostać wyznaczone miejsce w innym pomieszczeniu technicznym, np. w domowej kotłowni. Dodatkowym warunkiem jest oczywiście wytyczenie kanału pod posadzką na przewody hydrauliczne pomiędzy akwarium a dyskutowaną kotłownią. Tłoczenie wody akwariowej będzie co prawda wymagało większej jednostki napędowej, ale takie rozwiązanie jest równie skuteczne. Chociaż w przypadku projektowania akwarium w ścianie logiczna jest rezerwacja przestrzeni bezpośrednio pod zbiornikiem. W końcu im krótsze rurociągi, tym mniejsze spadki ciśnienia i tym większa wydajność.

Idea akwarium w ścianie i zabudowie meblowej holu domu jednorodzinnego.
Idea akwarium w ścianie i zabudowie meblowej holu domu jednorodzinnego.

Technologia podłączeń hydraulicznych na sztywno do akwarium.

Skoro jesteśmy przy temacie wyposażenia technicznego i hydraulicznego to rekomenduję, aby rurociągi hydrauliczne filtracji i zasilania wodnego projektowanego akwarium w ścianie wykonać na sztywnych rurach PCV-U (5). Klasyczne akwarium zawsze nam się kojarzy z zielonymi gumowymi wężykami. W przypadku dużych akwariów roślinnych charakteryzujących się koniecznością zapewnienia znacznej nadfiltracji, czyli bardzo dużej wydajności przepływu hydraulicznego warto polegać na przemysłowych rozwiązaniach. Do takich właśnie należy system rur klejonych PCV-U wysokich ciśnień PN16, w ramach którego są niezwykle skuteczne szczelne przeloty przez szkło wykorzystywane do przepustów przed dno lub ścianę akwarium. Osobiście jestem wielkim fanem tego systemu, który powszechnie stosuję w projektach zarówno akwariów na wymiar jak i terrariów na zamówienie dla moich Klientów.

Ruchliwe korytarze a zwierzęta w akwarium w ścianie.

Na etapach przygotowania projektów do realizacji nierzadko padają słuszne pytania o ryby akwariowe i ich reakcje na ruch domowników lub użytkowników. Planując budowę akwarium w ścianie, czy jakiejkolwiek innej formie w końcu rozważamy habitat dla żywych stworzeń, które również są podatne na czynniki zewnętrzne panujące wokół. Jest wiele gatunków płochliwych ryb akwariowych, które wpuszczone do nowego akwarium przez długie tygodnie chowają się w zaroślach. Jednak uważam, że nie powinniśmy dać się zwariować i nie ograniczać decyzji. Oczywiście, projekt wąskiego akwarium o szerokości ledwie 30cm będzie klatką wystawową jego mieszkańców, podobnie zresztą jak szklana kula dla bojownika. Dlatego na etapach konsultacji wczesnoprojektowych sugeruję wykonanie akwarium w ścianie o szerokości nie mniejszej niż 50cm, a najlepiej 60cm i większej.

Szeroka podstawa akwarium w ścianie umożliwi wykonanie wieloelementowej masywnej zabudowy korzennej aranżacji wewnętrznej oraz wiele przestrzeni dla gęstej roślinności. A taki hardscape może zapewnić rybom akwariowym wiele kryjówek na każdą porę dnia lub nocy, a dzięki temu ogólny komfort psychiczny. Osobnym wątkiem jest oczywiście prawidłowy dobór wielkości ryb i ich ilości do kubatury zbiornika akwarium. A do tego dochodzi jeszcze analiza charakteru danego gatunku. Są grupy ryb „ostrych”, które będą zwalczać inne. Dlatego dobór ryb akwariowych powinien być przedyskutowany jeszcze na etapie projektowania akwarium w ścianie. Jeśli przyszły Użytkownik nie ma specjalnych wymagań to wybór można pozostawić na ostatni etap zakładania akwarium, już po wykonaniu aranżacji wewnętrznej.

Wizualizacja wykorzystania ozdobnego akwarium w ścianie poczekalni kliniki medycznej.
Wizualizacja wykorzystania ozdobnego akwarium w ścianie poczekalni kliniki medycznej.

Obsługa serwisowa akwarium w lokalach biurowych i użytkowych.

Wspomniany powyżej codzienny ruch w pobliżu projektowanego akwarium w ścianie lub innej zabudowie meblowej niesie ze sobą jeszcze jeden warty przedyskutowania niuans. Mam na myśli konieczność zajęcia części przestrzeni na czas prowadzenia prac serwisowych zarówno w samym akwarium jak i w części technicznej, czyli pod akwarium. O ile akwarium w domu zwykle nie stanowi problemu to realizacja prac sanitarnych w warunkach i w godzinach pracy biura może mieć chwilowy, ale jednak wpływ na ruch pieszy. Kwestia wydaje się błaha, ale kiedy akwarium w ścianie jest zabudowane w ruchliwym korytarzu to otwarte fronty, czy rozstawiona drabina może pośrednio stanowić zagrożenie dla pozostałych pracowników. Nie zawsze możliwe, ale najlepiej, kiedy prace serwisowe akwarium można realizować po zamknięciu biura lub lokalu użytkowego.

Drugą w tym temacie równie istotną sprawą, a także głównie dotyczącą biur i lokali użytkowych jest problem wyznaczenia lokalnego miejsca, w którym osoba odpowiedzialna za obsługę i utrzymanie akwarium będzie czyściła filtry akwariowe. Ten szczegół jest bardzo często zupełnie pomijany, a należy zdać sobie sprawę, że wymiana wkładów i mycie filtrów kubełkowych to najbardziej brudne zadanie z zakresu prac sanitarnych. Wkłady mają od kilkunastu do kilkudziesięciu litrów objętości i zwykle są mocno zabłocone. Mycie wkładów 1 filtra zajmuje średnio 10-15 minut. Nieduża umywalka do rąk eleganckiej toalety pracowniczej lub dla Klientów nie będzie odpowiednim do tego miejscem. Dlatego bardzo zasadne jest wyznaczenie przynajmniej zlewozmywaka technicznego, a najlepiej kabiny prysznicowej, jeśli takie są w biurowcu dostępne.

Koncepcja dużego akwarium w ścianie długiego korytarza.
Koncepcja dużego akwarium w ścianie długiego korytarza.
Foliowanie boków akwarium w ścianie.

Ostatnim ważkim punktem jest kwestia transparentności szyb zbiornika i możliwe permanentne zanieczyszczenia kiedy akwarium w ścianie jest dosunięte do przegrody lub zabudowy meblowej. Zarówno same ryby żyjące w akwarium chlapią wodą, jak i w trakcie prac pielęgnacyjnych może się zdarzyć Użytkownikowi wychlapanie wody w przestrzeń pomiędzy np. tylną szybę akwarium a ścianę. Wtedy pozostają brzydkie zacieki lub smugi po wyschnięciu. Nieco innej natury, ale równie nieestetyczny może być widok od wewnątrz przekroju wnęki wsuniętego akwarium w ścianie. Na obie okoliczności z pomocą przychodzi foliowanie dowolnych boków akwarium. W ten sposób odgradzamy widok potencjalnych zanieczyszczeń i technicznych aspektów grodzi. Rekomenduję foliowanie wszystkich boków, które nie mają funkcji ekspozycyjnej. Polecam folie czarne oraz szare półprzezroczyste.

Podsumowanie.
Na wymienionych aspektach dalsze projektowanie akwarium dekoracyjnego (6) oczywiście się nie kończy. Natomiast w tym akurat artykule chciałem wypunktować krytyczne niuanse ściśle związane z koncepcją akwarium w ścianie, których dyskusji zlekceważenie może bezpośrednio rzutować na końcowy efekt i to niezależnie od wyboru wykonawcy akwarium. Warto mieć świadomość wszystkich szans i ryzyka oraz używać merytorycznej argumentacji przy negocjacji umowy na założenie akwarium. W teorii wykonawca powinien przewidzieć takie i aplikować alternatywne rozwiązania, ale w praktyce bywa różnie.